Ngũ Tổ Chơn Kinh

Ngũ Tổ Chơn Kinh, Ngũ Tổ Hoằng Nhẫn
A+ A-





Ngũ Tổ Chơn Kinh
(3052câu)

Trào nam sửa trị giềng trời
Là vua Khải Định hiệu thời năm năm
Canh thân tháng bảy trăng rằm
Gió thu mát mẻ bật tâm cá kình
Nam kỳ lục tỉnh thái bình
An cư lạc nghiệp thiệt tình no say
Âu châu chiến địa buổi nay
Dễ ai được thấu việc rày thiên cơ
Tranh giành đoạt lợi bây giờ
Khác nào như thể cuộc cờ thạnh suy
Mãng đua tài trí xảo kỳ
Cơ mưu diệu kế lo thì quyên sinh
Thánh hiền truyền để sách kinh
Ít ai soi xét phân minh giữ lành
Minh tâm sách đã lập thành
Hai chữ kế thiện đành rành trước thiên
Ông Huỳnh khôn ngũ tại tiền
Thiệt là khó biết căn nguyên cho tường
Nhớ trong kinh Phật tuyên dương
Huỳnh Mai bửu hiệu chiếu chương lưu truyền
Thiệt là cổ tích tông nguyên
Có ông Ngũ Tổ sự duyên toả bày
Hồ Quảng là tỉnh xưa nay
Huỳnh Châu là phủ ngày rày Huỳnh Mai
Tại nơi bảo hộ thôn giai
Có một cái núi Sơn Mai cao rày
Trên núi có cái am mây
Huỳnh Mai chữ đặt xưa nay hiệu chùa
Thông reo đờn trỗi bốn mùa
Quê thôn cỏ tốt điều đua nở hoài
Chùa này cổ tự truyền lai
Từ ông Đạt Mạ sơ khai tổ đàng
Truyền cho Nhị Tổ Thần Quang
Phổ Am Tam Tổ lại càng linh thông
Truyền cho Tứ Tổ Đạo Đồng
Biết trong máy nhiệm thiệt công phép mầu
Khắp trong thiên hạ đâu đâu
Điều xưng Phật sống đến cầu kiết hung
Tứ Tổ nghiệp rãnh thung dung
Pháp thân xuất hiện vân trung xem thường
Phấn khai huệ nhãn tứ phương
Tại Huỳnh Mai huyện có đường đi lên
Tại làng bảo hộ phía trên
Ngũ Tổ xuất thế rất nên mê trần
Còn ham tài sắc bửu thanh
Lợi danh vàng bạc mời phần giàu snag
Tụng kinh niệm Phật chẳng màn
Không ai chỉ điểm xa đàn trầm luân
Chi bằng sai kẻ nhắc chừng
Thời người tỉnh ngộ không ngưng hồi đầu
Tổ Sư ngồi luyện dây lâu
Kêu hai hoà thượng vào hầu chỉ ban
Hai ông lĩnh mạng hạ sang
Tới nơi bão hộ thôn trang gần kề
Trương Hoài lúc đó đang mê
Bạc vàng châu báo thiếp thê mãn đường
Bảy mươi lăm tuổi hiền lương
Đêm ngày luốn tưởng lo lường giàu sang
Viện Quân Châu Thị nhân hiền
Tám người tiểu thiếp dung nhan chỉnh tề
Phước nhà trên Thuận dưới huề
Hai trai sanh đặng nhiều bề thảo ngay
Trương Trung trai lớn xinh thay
Trương Hiếu trai nhỏ lòng hay từ hoà
Hai dâu đồng ở một nhà
Cùng nhau thỏa thuận thật thà an vui
Thường ngày rượu thịt đủ mùi
Đờn ca chập trỗi cho vui lòng già
Đương khi uống rượu nước trà
Thấy hai ông đạo sải mà tới nơi
Miệng kêu viên ngoại tức thời
Trương Hoài đứng dậy bèn mời một khi
Hai ông vào thẳng trước nghi
Phân ngôi chủ khách vậy thời ngồi an
Đặt bài trà nước vội vàng
Kêu mời đồng uống trước bàn hồi lâu
Viên Ngoại chưa rõ đuôi đầu
Thưa rằng trưởng lão đến âu việc gì ?
Hai ông phân rõ vân vi
Bằng tăng chùa ở núi thì Huỳnh Mai
Thầy tôi Tứ Tổ truyền sai
Ngày kia ngồi tại bửu đài luyện toan
Triển khai huệ nhãn chung quanh
Biết ông tiền thế tu hành căn duyên
Tiền phong đảo cốt tâm nguyên
Sao ông không nhớ tiền duyên tu hành.
Tổ Sư thấy vậy chẳng đành
Sai tôi đến tỏ ngọn ngành với ông
Xin ông gắn sức lập công
Thoát dòng trần tục thời thông tánh trời
Ngày sau ắt đặng thảnh thơi
An hưởng cực lạc muôn đời mới lâu
Viên Ngoại nghe nói lắc đầu
Hai ông nói vậy thiệt hầu lầm sai
Vợ con bỏ lại cho ai
Phần thời gia thế trong ngoài một tay
Bạc vàng trâu ruộng đất bầy
Thiếp hầu còn nhỏ đêm ngày nhỡn nhơ
Bỏ cho ai đặng bây giờ

100.Tu hành là việc thiên cơ dễ gì
Hai ông đáp lại một khi
Mấy lời ông nói vậy thì lầm sai
Thánh hiền sách để truyền lai
Vinh hư tiêu trưởng này mai đổi dời
Mới trẻ rồi già như chơi
Có thạnh cho lắm hết đời phải suy
Có giàu thì có lúc nguy
Có cơn vinh hiển có kỳ nhục to
Vợ con là khách đưa đò
Ly tan hội hiệp tại lò thiên cơ
Xem trong cuộc thế bây giờ
Biến thường trước mắt ngẩn ngơ tấm lòng
Gia tài ruộng đất mênh mông
Đêm ngủ tám thước giáp dòng được sao
Ruộng nương muôn khóm thấp cao
Ngày ăn hai bữa có bao nhiêu lần
Cháu con thuê thiếp rằng rằng
Nhục lăm hải vị sơn trân rượu tàu
Trọn đời quyền tước phẩm cao
Trăm năm đến hẹn hưởng nào đặng lâu
Một mai quỷ sứ tróc câu
Vợ con nào có thế đâu cho mình
Linh hồn xuống chốn Diêm Đình
Bao nhiêu tội nghiệp một mình phải mang
Chi bằng xoá kiếp giàu sang
Gắng công tu luyện đặng hàng Phật Tiên
Gọi rằng vô lượng vô biên
Làm Phật, làm Tổ đặng yên muôn đời
Công danh phú quý đồ chơi
Khác nào mây nỗi đà ngời bao lâu
Viên Ngoại nghe nói hồi đầu
Bởi căn tiên phật mê lâu cõi trần
Ngày rày nghe nói tỉnh thân
Trong lòng nhớ lại anh cần hồi tâm
Đương ngồi suy nghĩ mừng thầm
Nay đã gặp khách tri âm tới nhà
Bèn kêu mấy đứa nô gia
Sấm sang lễ vật nấu mà cuộc chay
Nô gia vâng lệnh đặt bài
Viên Ngoại liền thỉnh hai thầy dùng chay
Ăn rồi Viên Ngoại nói rày
Hai thầy phân giải ngày nay mấy lời
Lòng Tôi quyết chẳng đổi dời
Bấy lâu như ngủ đương thời còn mê,
Nghe kêu hồn mới trở về
Giật mình thức dậy nào hề chẳng sai
Tôi nay họ Trương tên Hoài
Quyết lòng hướng thiện trường chay tu trì
Xin hai thầy trước về đi
Thưa Cho Tứ Tổ tường tri sự tình
Để tôi liệu sự gia đình
Kỳ trong ba bữa nhân tình cho an
Thời tôi lên tới mai sang
Trước lạy Phật Tổ chay đàng quy y
Hai thầy nghe nói vậy thì
Vội vàng từ tạ đồng đi trở về
Ba người ra cửa đề huề
Phân nhau kẻ ở người về am mây
Viên Ngoại đưa hai ông thầy
Đi rồi còn đứng phút giây trở vào
Một mình suy nghĩ thấp cao
Ở nơi nhà trước không vào nhà trong
Nằm ngồi đi đứng long đông
Ngày đêm toan liệu tấm lòng ngẩn ngơ
Bữa sau ước bảy tám giờ
Những người xe ngựa thường đi qua đường
Viên Ngoại ngồi trong chưa tường
Vào ra xem thấy trà tương gạo dầu
Viên Ngoại liền hỏi đi đâu
Kẻ khách thưa lại đuôi đầu một khi
Tôi nghe người nói vân vi
Đồn rằng Phật sống ở rày mai sang
Bấy lâu trong dạ xốn xang
Cho nên sắm sửa đàn tràng đi đây
Trước là cúng Phật lạy Thầy
Quy Y thọ phái theo nay tu hành
Viên Ngoại nghe nói đành rành
Động lòng tưởng đến càng sanh buồn rầu
Người xa nghe tiếng đến cầu
Huống mình gần gũi không âu tu hành
Thật Là Phật Sống vãng sanh
Khiến người điềm chỉ nẻo lành cho ta
Lẽ nào mà lại bỏ qua
Như vầy mau tính việc nhà cho song.
Vội vàng trở lại nhà trong
Vợ con lớn nhỏ tấm lòng chưa hay
Viên Ngoại kêu hết lại rày
Nói rằng ta định thiệt ngày mai đây
Lên Huỳnh Mai tự cầu Thầy
Xuất gia đầu Phật quyết nay tu hành
Một lòng mộ Đạo Quy Y
Bao nhiêu của cải vậy thì chia hai
Phân nửa để vợ con xài
Phân nửa đem cúng Phật Đài chi tiêu
Trước là bạc độ cầu siêu
Sau là giúp kẻ ít nhiều thập phương
Còn lại hoặc mua dầu hương
Ngày đêm niệm Phật rau tương tu hành
Viện Quân nghe nói thất thanh

200.Đương ngồi bất tỉnh mặt xanh như chàm
Một hồi tỉnh lại khóc than
Trong nhà hòa thuận giàu sang trọn đời
Thường ngày rượu thịt vui chơi
Cớ sao ông lại đòi nơi tu hành
Hay là con vợ bất thành
Hay là ông có chẳng đành việc chi
Xin ông bày tỏ vân vi
Cho tôi đặng biết cớ chi tu hành
Ông rằng không phải chẳng đành
Vợ con dâu thiết thảo lành bình an
Để ta phân nói hành tàn
Nghĩ mình mà đặng giàu sang trên đời
Trăm năm như đá lửa ngời
Khác nào một giấc ngủ thời chiêm bao
Mãn lo danh lợi lao sao
Tham vui cho tột bậc nào buồn sinh
Bởi trong lục dục thất tình
Khiến nên điên đảo tử sanh không chừng
Non xanh cây ở trong rừng
Ngàn năm còn đó mấy xuân chẳng già
Người linh hơn vật vậy mà
Những người trăm tuổi thấy mà ít ai
Huống ta tuổi đã chừng này
Bảy mươi năm tuổi râu mày hết đen
Vô thường xảy đến một phen
Cũng như gió tạt ngọn đèn bao lâu
Một mình tội nghiệp phải âu
Vợ con hầu thiếp thế đâu bao giờ
Ta đã biết nẻo thiên cơ
Nay không tu luyện con chờ chừng nao
Vậy nên quyết đến non cao
Theo Thầy tu luyện khổ lau không này
Trước là nhờ lệnh Tổ Sư
Sai người đến chỉ thiệt hư đã rồi
Viện Quân nghe nói hỡi ôi
Không lời ngăn trở tức ngồi làm thinh
Trương Trung, Trương Hiếu thất kinh
Tuông rơi giọt lụy như bình nước nghiêng
Cùng nhau than khóc lăn chiên
Một hồi quỳ lạy diện tiền thưa qua
Trời cao sánh với ngôi cha
Đất dầy ngôi mẹ ơn bằng núi sông
Ba năm nghĩa nặng ẩm bồng
Cưu mang chín tháng mặn nồng đắng cay
Làm con không trả ơn dày
Mang câu thất hiếu lâu ngày chẳng nên
Xin cha tưởng lại dưới trên
Đặng cho con trẻ lo đền thảo ngay
Thánh hiền sách để xưa nay
Một câu thất hiếu ngày rày phần con
Nay cha lên chốn núi non
Trường chay khổ hạnh lòng con sao đành
Cúi xin cha chớ tu hành
Ở nhà an hưởng như thành Phật Tiên
Bạc vàng gắm nhiễu hiện tiền
Mãn đời ăn mặc như Tiên cõi trần
Lựa là xã phú cầu bần
Xã thân cầu đạo nhiều phần đắng cay
Tu hành thì phải ăn chay
Tụng kinh niệm Phật đêm ngày truân chuyên
Cúi xin cha chớ ưu phiền
Người phàm thành đặng Phật Tiên dễ gì
Viên Ngoại nghe nói một khi
Giàu Sang mấy nỗi có gì đặng lâu
Phước nhà chẳng biết hoạ âu
Một mai tội nghiệp ai hầu thấy cho
Vợ con khuyên hãy chớ lo
Ta tu phước để lại cho lâu dài
Hai dâu nghe nói bi ai
Cùng nhau quỳ lạy than dài thở ra
Thưa rằng hai trẻ lại cha
Cúi xin cam lỗi đặng mà toả phân
Nay cha quyết chí tu thân
Ắt là gia đạo mười phần phải hư
Một là mẹ con ưu tư
Phải toan lo trước kẻo hư thể hình
Còn tám mẹ nhỏ thất tình
Không ai xem xét gia thinh não phiền
Sao là trâu ruộng bạc tiền
Hai con thơ ấu cầm quyền đặng đâu
Giữ gìn e chẳng đặng lâu
Uổng công gầy dựng buổi đầu gian nan
Cha là có tiếng giàu sang
Để cho hư nát xớm làng cười chê
Thiệt là khó nỗi nhiều bề
Xin cha ở lại gia tề đặng an
Mẹ cha hòa hiệp một đàng
Hưởng câu phước thọ miên tràn bấy lâu
Viên Ngoại nghe nói lắc đầu
Đáp rằng hai trẻ chứ âu nhiều lời
Cha đà quyết định ngày mơi
Lên Huỳnh Mai Tự vậy thời đi tu
Vợ con lớn nhỏ lăn cừu
Nội nhà than khóc trù trù như ong
Viện Quân luỵ nhỏ ròng ròng
Than rằng ông cứ sòng sòng đi tu
Lâu nay thong thả nhàn du
Rượu cơm sẵn có phòng trù đem dưng
Bây giờ đã quá thất tuần

300.Bỏ nhà mà lại lên rừng cực thân
Trường chay khổ hạnh giang truân
Thiếp đà khuyên giải mười phần nỉ năng
Cớ sao ông lại nằng nằng
Một hai lên núi lẽ hằng khó thay
Dầu muốn niệm Phật ăn chay
Ở nhà tu dưỡng hơn rày lên non
Trước coi gia đạo vợ con
Đến giờ niệm Phật, lại còn đi đâu
Viên Ngoại nghe nói buồn rầu
Đáp rằng chớ khá thảm sầu làm chi
Ta đã quyết chí tu trì
Nghĩ mình tội lỗi vậy thì nhiều thay
Sát Sanh hại mạng xưa nay
Một mai thát xuống tội rày ngàn cân
Vậy ta nên phải tu thân
Trước là khỏi tội đặng phần siêu thăng
Tám người vợ thiếp đáp rằng
Số Ông giàu có căn nguyên phước dày
Có tội ngàn cân nhiều thay
Chúng tôi tình nguyện chịu rày thế thân
Tám người chịu tám trăm cân
Còn hai trăm lại để phần dâu con
Thời ông hết tội chẳng còn
Phải đi tu luyện núi non làm gì
Viên Ngoại nghe nói vân vi
Ngồi cười không đáp tính suy trước mầu
Một hồi nghĩ lại đã lâu
Sãy đà tính đặng kế sâu mừng rày
Trực nhìn trời đã về tây
Vào phòng tạm nghỉ phút giây dậy liền
Trở vào kho, để bạc tiền
Đem ra đếm xỉa để riêng có phần
Giả như lòng muốn chia phần
Quanh mình để biết mấy cân bạc vàng
Một mình bèn tất đèn khang
La lên ai dựt bạc vàng tao đây
Đứa nào rình ở chỗ này
Tao thấy nó tắt đèn đây tức thì
Quyết dựt của tao một khi
Ai làm nấy chịu vậy thời mới an
Vợ con nghe nói la vang
Đốt đèn chạy đến hành tàn không hay
Trực nhìn vàng bạc dẫy đầy
Xem trong bốn phía thiệt rày không ai
Viên Ngoại giả giận nói hoài
Nội nhà bây tắt chớ ai làm vầy
Đứa nào làm cớ sự này
Mau ra phải chịu tội ngay bây giờ
Nay tao còn đó sầm sờ
Bây toan dựt trước chẳng chờ mạng chung
Vợ con sợ sệt không cùng
Chúng tôi đâu dám lay chung chỗ này
Nay ông nói việc như vầy
Nội nhà lớn nhỏ xưa nay thiệt tình
Có đâu ai dám đến rình
Mà ông nổi giận lôi đình làm chi
Viên Ngoại nghe nói một khi
Cắn răng trợn mắt tức thì hành hung
Nói rằng bây thiệt giang hùng
Ngàn cân tội trọng cũng chung thế mình
Việc này vốn thiệt rất khinh
Tắt đèn tao hỏi thử tình chúng bây
Vợ con đều nói hết rày
Không ai ra chịu việc này cho tao
Huống chi tội nghiệp dường bao
Chúng bây đâu có lòng nào thế cho
Phải là bây nói dối to
Thử trong một chút đặng cho hẳn tình
Vợ con nay đã phân minh
Rạng ngày từ biệt gia đình đi tu
Nội nhà thanh khóc trù trù
Hai con nắm áo lăn cừu kêu cha
Viên Ngoại thấy vậy dứt la
Con đừng bịnh rịnh cho cha thêm phiền
Nay cha mộ đạo Phật Tiên
Tu Hành phước để lưu truyền cháu con
Mấy lời dặn bảo vuông tròn
Đừng ham danh lợi hao mòn phước nhơn
Phải toan bố thí ra ơn
Giúp người nghèo ngặt đỡ cơn khốn nàn
Mùa đông thí áo ngự hàn
Mùa hè thí những tràng phan giải phiền
Gặp nghèo cho những gạo tiền
Đói thời cơm nước phải duyên chớ này
Một lòng vẹn chữ hôm mai
Với chữ tiền bể giam hoài đem thiêu
Đắp đường lại với tu kiều
Làm thêm âm, chắc được nhiều phước lâu
Còn lắm việc dữ chớ âu
Đua chen danh lợi có đâu đặng bền
Nay ta dặn bảo dưới trên
Việc lành phải gắn chớ quên tất lòng
Viện Quân luỵ nhỏ ròng ròng
Dường như dao cách tấm lòng héo hon
Trương Trung lại khóc nỉ non
Cúi xin cha để cho con thế hành
Trước là đền nghĩa sinh thành
Để con tu thế cha đành lòng an
Viên Ngoại nghe nói gián can

400.Đáp rằng con chớ thở than làm gì
Trong kinh có nói như gì
Ông tu đắc bà tu bà thành thành
Ai tu nấy đặng phước lành
Có ai thế đặng cho tên ai rày
Vô thường đến bắt người này
Mà đem người khác thấy rày đặng chăng ?
Cuộc trần nhan sắc lăn nhăng
Chánh thê tử phượt thê thần phải mang
Vợ tốt là khách để đưa thoàn
Cháu con nhà cửa nghiệp oan của mình
Nay cha thất tử ái tình
Tìm thầy học đạo tu hành cho an
Vợ con chớ khá khóc than
Ta đây quyết đến mai sang tức thời
Viên Ngoại từ biệt mấy lời
Sửa sang hành lý gót dời ra đi
Nội nhà than khóc ở ly bì
Cùng nhau theo dõi đưa đi tới rừng
Viên Ngoại tách dặm bằng chừng
Một mình thẳng chỉ đường rừng rủi dong
Non cao chớm chở khôn cùng
Dưới khe nước chảy trên thông reo cười
Trăm hoa đua nở tốt tươi
Tứ bề đá dựng hình người mỉa mai
Lần theo dấu thỏ đường dài
Trong cho mau đến Huỳnh Mai chùa rày
Ước chừng trăm dặm xa thay
Phút đâu ngó thấy am mây hầu gần
Viên Ngoại thẳng đến trước sân
Đứng xem phong cảnh mười phần tốt thay
Trực nhìn thấy bảng đề rày
Huỳnh Mai Tự hiệu mừng thay tấm lòng
Viên Ngoại bước thẳng vào trong
Tri khách mừng rỡ tay dầm tiếp nghinh
Viên Ngoại đáp lễ chơn tình
Hương đăng trà quả đem trình cúng dâng
Trước lạy phật tổ ba tầng
Chư vị Bồ Tát đồng dâng hương đèn
Các chỗ đều lạy một phen
Mấy vị thập điện hương đèn lạy xong
Lễ mừng hòa thượng danh phòng
Đến ngày sư trưởng giáp vòng chúng tăng
Nội chùa lớn nhỏ khen rằng
Vội vàng trà nước đãi đằng mời khuyên
Viên Ngoại đáp lễ nhậm liền
Rồi thưa tri khách chịu phiền một khi
Tôi nay tình nguyện quy y
Muốn vào ra mắt vậy thì Tổ Sư
Nhưng nghe luật pháp ngôn từ
Tôi chưa biết đặng thiệt hư dường nào
Xin ông tiếp dẫn tôi vào
Lễ nghi quy củ làm sao tỏ bày
Tri khách đứng dậy đáp rày
Xin ông theo dõi đến ngay pháp đàn
Viên Ngoại vào thấy nghiêm trang
Tổ Sư đang lúc đăng đàn thuyết kinh
Hai bên tả hữu phân minh
Thiện nam tín nữ, khôi tinh vào chầu
Viên Ngoại đến đó đứng hầu
Lắng nghe kinh luật nhiệm mầu dường bao
Tổ Sư phân dạy thắp cao
Dạy rằng nam nữ nghe vào phải tuân
Đời nay giàu có vui mừng
Quả nhân kiếp trước bởi chưng tu hành
Bây giờ biết đặng làm lành
Công viên quả mãn chất thành Phật Tiên
Trai thời trung hiếu phải chuyên
Năm hàng cho trọn, ba giềng cho an
Trau dồi Tam Bửu chánh đoan
Một lòng cung kỉnh tam quan đất trời
Gái gìn trinh tiết trọn đời
Tam tòng tứ đức, giữ lời thẳng ngay
Có lòng niệm Phật ăn chay
Ông bà khuất mặt lâu ngày chớ quên
Anh em hòa thuận dưới trên
Vợ chồng phân biệt thời nên đạo nhà
Làm con thảo với mẹ cha
Thầy trò trọn nghĩa gần xa trọn tình
Người giàu thời tạo miễu đình
Đắp đường bồi lộ, phóng sanh đưa đò
Lập nhà dưỡng dục học trò
Ấn kinh Đức Phật giúp cho bần hàn
Ai muốn cho đặng Tiên ban
Cầu Thầy chỉ điểm khôn càn luyện thanh
Quả hầu văn võ đón thành
Tảo trừ lục tặt, tam bành trong thân
Luyện tinh hoá khí tồn thần
Đơn kinh khẩu huyết ân cần chớ ly
Không tham không muốn điều chi
Chớ cho quá đói, đừng thời quá no
Đều không phiền não tưởng lo
Ngày đêm thanh tịnh dặn dò cái tâm
Gọi rằng vô thượng thậm thăm
Người phàm thành Phật lại tâm làm đầu
Một lòng chí quyết đạo mầu
Đừng chờ giây phút ít lâu phải thành
Pháp thân bất diệt bất sanh
An hưởng cực lạc lưu danh muôn đời
Người nào lòng dạ đổi dời

500.Bán nghi bán tín trọn đời chẳng nên
Tu hành chay giới cho bền
Nữa chừng lại bỏ mà nên bao giờ
Lòng Phật như thuyền đậu chờ
Trông cho khách ở trên bờ xuống đi
Ai mà quyết chí một khi
Gặp thuyền thời xuống mới đi đặng rày
Chớ nên hẹn để nay mai
Đến chừng thuyền đã lui rày khó trông
Cõi trần bể khổ mênh mông
Tu hành như gặp thuyền rồng rước đi
Trong kinh phật dạy tu trì
Như kêu kẻ khách mà đi xuống thoàn
Ai đi trước đặng vào khoan
Để sao đi đặng chàng ràng ngồi meo
Người nào miệng tưởng mỹ miều
Mến ưa sắc tốt ham vui tình đời
Ưu theo hình tướng ngoài nơi
Đạo tâm không tưởng trong thời cho linh
Có câu trong Kim Cang kinh
'Nhất thiết hữu pháp như hình chiêm bao
Cũng như bọt nước sôi trào
Thấy rồi tan mất có nào đứng lâu
Vị sắc kiến thinh âm cầu
Thi hành Tà đạo khó đầu Như Lai'

Tu hành già trẻ gái trai
Ai ai đều có linh đài tại tâm
Chẳng phải ở ngoài mà tầm
Gặp thầy chỉ điểm đạo tâm diệu huyền
Tánh Linh về đặng cõi tiên
Phải là đạo tại mục tiền chẳng sai
Giàu sang trên bậc người ta
Gìn lòng niệm Phật tại gia tu hành
Giúp nhau làm phước làm lành
Ngày sau an hưởng công danh tước quyền
Còn người Trung phẩm nhơn hiền
Bền lòng niệm phật tinh chuyên trọn đời
Lâm chung về cõi Phật trời
An hưởng cực lạc thảnh thơi trường tồn
Còn người già yếu thần hồn
Phải lo răng dạy tử tôn tu hành
Ăn chay niệm phật làm lành
Một may hồn đặng siêu sanh an nhàn
Những người có bệnh mới toan
Gắng công khẩn đạo cũng an bệnh lành
Tuổi trẻ gắng công tu hành
Tinh thần tráng kiện luyện thanh mau thành
Đoạn trừ tình dục tịnh thanh
Pháp thân ắt đặng hiển danh Phật đài
Tu hành không luận gái trai
Cũng như lâm nữ, thiện tài ấu nhi
Có lòng thành Phật tức thì
Lựa là lớn nhỏ, luận chi nghèo giàu
Con người chồng vợ yêu nhau
Đồng tình tuyệt dục tương rau tu hành
Trọn đời chứng cõi vô sanh
An hưởng cực lạc lưu danh muôn đời
Những người không con đương thời
Vợ chồng tu luyện dứt nơi dục tình
Ngày đêm tịnh dưỡng tánh linh
Đồng đăng bỉ ngạn hiện vinh cõi trời
Nhiều người con cháu trên đời
Gắng công tu dưỡng vậy thời cũng siêu
Tu nhiều thì đặng phước nhiều
Ít thời ít phước cũng tiêu tội rày
Hễ là niệm Phật ăn chay
Khỏi đường sát nghiệp tội rày có đâu
Vinh quê phú quý mặt dầu
Sanh lão bệnh tử ai hầu thế cho
Vợ chồng như khách đưa đò
Thác rồi thì để lại cho chúng xài
Trọn đời những mãn lo hoài
Cái mưu để lại lâu dài cháu con
Quên mình nhan sắc hao mòn
Vô thường đến cửa cũng còn chưa thôi
Tới chừng nhắm mắt hỡi ơi
Nghiệp oan phải chịu chối đâu đằng nào
Chi bằng gắn chí cần lau
Trường chay giữ giới ngày sau cũng thành
Lâm Chung đến cõi tịnh thanh
Linh hồn bất diệt bất sanh an nhàn
Thất Trân bát bửu kim hoàng
San hô hổ phách lót vàng Phật đi
Xa cừ mã não lưu ly
Tràng phan bửu cái phiên phi mãn tràng
Quá thơm chim luyện khắp đàn
Mùi bay bát ngát nhẹ nhàng thinh thang
Ngọc lầu bữu điện pháp đàn
Trong ngoài choi chói hào quang sáng loà
An vui thong thả chẳng già
Gọi rằng cực lạc thật là trường sanh
Lời khuyên gái tốt trai lành
Gắn công niệm phật tu hành ắt nên
Tổ Sư dặn bảo dưới trên
Nghe kinh lòng phải giữ bền lòng tin
Vội vàng nghe mãn thời Kinh
Cùng nhau kẻ tạ lui mình trở ra
Tứ Tổ trở lại hậu tòa
Thiện nam tín nữ đồng mà hồi quy.
Trương Hoài mừng rỡ xiết chi

600.Thưa cùng tri khách dẫn đi hậu đàn
Bước vào xem thấy rõ ràng
Tứ Tổ ngồi tại tịnh đàn một khi
Trương Hoài cuối lạy tức thì
Thưa rằng lòng nguyện quy y tu hành
Tôi nay Trương Hoài là danh
Tổ Sư chỉ điểm chúng sinh đạo màu
Tổ Sư phân nói đuôi đầu
Bởi người kiếp trước căn sâu duyên lành
Ta đã biết đặng ngọn ngành
Sai người chỉ điểm căn lành cho ngươi
Nay đã tuổi hơn bảy mươi
Chẳng cần cắt tóc theo người làm chi
Thông kỳ danh pháp làm gì
Dốc lòng mộ đạo phải y lời này
Bây giờ có non gần đây
Bấy lâu thì có một thầy lão tăng
Coi trồng tòng bá siêng năng
Nay người đến thế lão tăng ở rày
Rừng tòng hơn vài ngàn cây
Giữ gìn tưới nước thường ngày cần chuyên
Sớm mai đến ngọ tham thiền
Đợi cho đến dậu gánh chuyên nước hoài
Tưới cho tòng bá chớ này
Tối thời giã gạo chới phai lòng vàng
Sáu năm gắng sức vẹn toàn
Chịu cho đặng vậy công càng dài sâu
Tại người liệu định trước mầu
Một mình thọ ký phải hành cho y
Ngày sau thối chí điều chi
Ắt là mắc phải tội quy nơi mình
Trương Hoài đặt gối thưa trình
Tôi nay quyết đã thật tình tu thân
Chi này lao lực khổ tân
Một lời vâng chịu ân cần chẳng say
Thưa rồi lạy trước Phật đài
Tạ từ Tổ mạn ra ngoài thánh gia
Tổ sai hòa thượng theo ra
Đem Trương Hoài đến thẳng qua rừng tòng
Trương Hoài khoan khoái trong lòng
Đến nay xem thấy rừng tòng vui thay
Non cao chớm chở cỏ cây
Huệ thơm đua nở hơi bay nực nồng
Huỳnh Mai thầy trước mậu lăm
Suối khe nước chảy tinh âm tợ đờn
Phụng Hoàng đậu nhánh mẫu đơn
Phụng Loan Khổng Tước tùng quờn trên mây
Hươu Nai Hùm Gấu Tượng tây
Lại qua chơi giỡ dẫy đầy xung quanh
Cỏ hoa năm sắc vàng xanh
Bốn mùa mát mẻ tịnh thanh u nhàn
Trương Hoài xem thấy rõ ràng
Phong tình vui đẹp, lòng an mười phần
Cười mừng chí quyết thoát trần
Nay mà gặp chỗ an thân tu hành
Vâng lời Tổ mạn đã đành
Ngày lo gánh nước, đêm thanh tham thiền
Gắng công niệm Phật khẩn nguyền
Tối thời giã gạo cần chuyên phận mình
Bạn cùng cây cỏ vui tình
Đói no tầm diệp, no hình như cơm
Khác uống nước suối cũng thơm
Như trà liên tử uống thơm ở nhà
Quyết tình niệm Phật Di Đà
Tưởng kinh vô tự đặng mà tu thân
Trương Hoài ở đó ân cần
Thạch bàn nương náo an thân đã rồi
Lúc này vợ con thương ôi
Trương Trung buồn bực phút thôi bệnh liền
Ngày đêm than khóc ưu phiền
Thuốc thang điều trị không thuyên chúc nào
Nội nhà toan liệu lao xao
Không phương cứu đặng như dao cắt lòng
Trương Hiếu thấy anh trong phòng
Bệnh càng thêm nặng tấm lòng không an
Một mình tư tưởng liệu toan
Vào thưa với mẹ luận bàn cứu anh
Bệnh này phiền não mà sanh
Từ cha ly biệt tu hành đến nay
Trưởng huynh thảm thiết nhiều ngày
Cho nên mới phải bệnh rày nội thương
Thuốc thang điều trị hết phương
Nay con thưa mẹ lo đường giải nguy
Từ ngày phụ thân ra đi
Hơn đà nữa tháng không thì viếng thăm
Phần anh tôi bệnh đầm đầm
Con xin đến đó hỏi thăm cha rày
Trước thăm sau lại toả bày
Lạy cha về đặng anh hai bệnh lành
Viện Quân nghe nói lòng đành
Đáp rằng mẹ cũng đồng lành với con
Thăm cha ở chốn núi non
Dường nào cho biết mất còn đặng hay
Trương Hiếu thấy mẹ đi rày
Trở vào thay đổi áo dài sửa sang
Tức thời hành lý lên đàn
Mẹ con giời gót băng ngàn thẳng sông
Tứ Tổ chân đại thần thông
Lúc ấy tịnh toạ dụng công bồ đoàn
Pháp Thân xuất hiện vân đoan

700.Nghỉ cho trưởng lão nghiệp oan vẫn còn
Ắt là phải bị vợ con
Đến mà khuyến dụ cho mòn ruột gan
Chi bằng dụng kế cho an
Phải sai hộ pháp bảo toàn mới xong
Tức thời khấn thỉnh thần thông
Vi hiến ngộ pháp tinh không tới liền
Đến nơi quỳ trước điện tiền
Thưa rằng Tổ mạn dạy truyền việc chi
Tổ sư đáp lại một khi
Trương Hoài nay ở tu trì tòng lâm
Vợ con theo dõi can tầm
Nhiều lời cám dỗ mưu thầm trở ngăn
Nên ta triệu gả đến rằng
Đi thỉnh Lôi Mẫu, Lôi Thần, Lôi Công
Thỉnh rồi hiệp lại rừng tòng
Người tua bảo hộ giữ phòng nghiệp oan
Chừng nào con vợ ngăn can
Cùng nhau khuyên dỗ khóc than nhiều lời
Khi ấy dấy động tức thời
Gió bay đá chạy đưa ngay về nhà
Đừng cho phạm đến người ta
Khá tua lãnh chỉ đi mau thỉnh thần
Hộ pháp vâng chỉ ân cần
Bái từ phấn vận pháp thần ra đi
Đằng vân giá võ tức thì
Tới nơi bèn thỉnh mấy vì thần tiên
Thỉnh thần phụng mạng đi liền
Đồng lai bão hộ lưỡng biên Trương Hoài
Lúc này Trương Hiếu than dài
Mẹ đi mỏi mệt, không này khổ tâm
Noi theo dấu thỏ lần lần
Xem nhìn thấy cỏ mười phần thảm thương
Trải qua mấy dặm lộ trường
Gian nan chi xiết chưa tường gần xa
Trực nhìn lâu thấy một toà
Lại gần xem thấy hiệu là Huỳnh Mai
Mẹ con tới cửa đứng ngoài
Tiểu tăng sãi thấy có vài người nào
Lật đật bước ra hỏi chào
Cùng nhau thi lễ mời vào vô am
Trương Hiếu bèn mới hỏi thăm
Trương Hoài vốn thiệt phụ thân tôi rày
Nói rằng tu ở chùa này
Bây giờ không biết có đây chăng là?
Hòa thượng nghe nói thiệt thà
Đáp rằng chẳng có vậy mà ở đây
Nội Tôn ở núi sau này
Mai sơn là hiệu nhiều cây bá tòng
Ban ngày tưới nước vun trồng
Tối thời giã gạo, trong lòng tưởng kinh
Trương Hiếu nghe nói chân tình
Tức thời từ tạ lui mình ra đi
Xem chừng đường xá rậm rì
Mẹ con dìu dắt ra đi thảm sầu
Lần theo khe núi hang sâu
Tuông cây đạp sỏi, ở trên đầu dầm sương
Quanh co mấy dặm lộ trường
Đã quên mỏi mệt tư lương tấm lòng
Xa xem thấy cụm rừng tòng
Mau chân tới đó kẻo lòng thiết tha
Một mình ở chốn rừng già
Hai bên chẳng thấy cửa nhà ai đâu
Vừa đi vừa thảm vừa sầu
Lỡ ngừng lỡ bước xem đâu cũng rừng
Càng thêm giọt lệ không ngừng
Liều mình may rủi đường rừng trãi qua
Chim kêu vượn hú hét la
Mẹ con đứng lại đặng mà ngó mong
Hết lòng tìm kiếm tây đông
Trèo non lặng núi cũng không gặp đài
Cùng nhau than thở châu mày
Trực nhìn xem thấy phía tây có đàn
Mẹ con lật đật bước sang
Nhìn quả rằng hẳng thạch bàn chẳng sai
Lại gần coi thử là ai
Xãi nghe niệm phật đặng vài ba câu
Mẹ con đến đó đứng hầu
Nhìn xem diện mạo khác đâu qủy hình
Đương ngồi nhắm mắt niệm kinh
Viện Quân thấy vậy phóng thinh khóc oà
Ông ơi bỏ mẹ con nhà
Ở đây đói rách như ma quỷ hình
Sao mà đành dạ bạc tình
Bây giờ cực khổ thân hình thế nây
Dung nhan khô héo làm vầy
Sống sao cho đặng lâu dài Ông ôi
Trương Hoài đáp lại lôi thôi
Viện Quân chớ khá lo tôi làm gì
Hễ là quyết chí tu trì
Nào này sanh tử luận chi thân này
Trăng thanh gió mát vui vầy
Kim ô Ngọc Thố bạn rày cùng ta
Chim kêu hát múa, nhạn ca
Thông reo đàn trỗi thiệt là vui thay
Đêm Nghe phụng gáy trên cây
Bụi trần chẳng có bằng nay thanh nhàn
Tu hành như vậy mới an
Không phiền không não thênh thang một mình
Viện Quân nghe nói động tình

800.Hai hàng châu lụy như bình nước nghiêng
Than rằng ông quyết thành tiên
Khiến cho con, mẹ oan khiên làm vầy
Từ ông cách mặt đến nay
Trương Trung nhớm bệnh càng ngày càng nguy
Thuốc thang uống chẳng ra gì
Bởi vì thân phụ biệt ly dường này
Phải là ông hại con rày
Cớ sao không nghĩ thương đây chút nào
Muốn tu phải tính làm sao
Cho tròn nhơn đạo việc nào mới xong
Cớ đâu cha bắt con đông
Đến cho phân rẽ vợ chồng hỡi ông
Ở đây gánh nước tưới tòng
Hình như ma quỷ sao không hổ mình
Trương Hiếu nghe nói động tình
Cúi đầu quỳ lạy phóng thinh khóc oà
Than rằng con trẻ ở nhà
Ăn no mặc ấm cha già khổ thân
Dầm mưa dãi gió lao thân
Hình như khô mực mười phần gian nan
Nỡ nào dạ trẻ cho an
Xin cha trở lại gia đình dưỡng thân
Anh tôi bịnh nặng mười phần
Cũng vì cách mặt phụ thân não phiền
Thuốc thang điều trị chẳng thiêng
Cha về thấy mặt nay yên bệnh lành
Người dưng thấy vậy chẳng đành
Huống chi ruột thịt cha sanh ra rày
Nỡ nào lòng chẳng thương thay
Xin cha đối tưởng về rày cứu con
Như cha quyết ở núi non
Tôi nguyền thác trước cho tròn với cha
Trương Hoài nghe nói dứt la
Vợ con vốn thiệt oan gia trên đời
Chúng bây chớ khá nhiều lời
Muốn sao cho đặng một nơi sum vầy
Gắng công niệm Phật ăn chay
Cha con chồng vợ đặng rày phước chung
Ta nay quyết ở rừng thung
Bụi Trần chẳng nhúng thung dung tu hành
Dậu mà con thảo cháu lành
Lâm chung tội nghiệp quỷ hành khảo tra
Vợ con đâu thế đặng mà
Tội ai nấy chịu sao là tình ơn
Phải là giả nghĩa giả nhơn
Muôn loài đều giả mười phần không chơn
Mãn lo danh lợi thua hơn
Vui trong một thuở nhiều cơn khốn nàn
Thân này rủi mất chẳng toàn
Muôn đời khó chuộc ngàn vàng khó mua
Giàu sang cho đến bậc vua
Tuổi già thì cũng tầm chùa mà tu
Huống chi ta kẻ phàm phu
Không lo tỉnh ngộ mà tu thân này
Lời khuyên con, vợ ngày nay
Khá tu niệm Phật ăn chay làm lành
Ngày sau quả mãn công thành
Muôn đời chứng cõi vô sanh an nhàn
Viện Quân Trương Hiếu than gian
Biết đà khó nỗi mưu toan về nhà
Mẹ con nắm áo khóc la
Hai bên than thở thiết tha ân tình
Trương Hoài bị niếu bực mình
Lầm thầm miệng vái thần linh độ trì
Nay đà khó nỗi chạy đi
Hai bên con vợ niếu trì không tha
Vái rồi sẳn có Di Đà
Lôi Công, Lôi Mẫu ở mà trên mây
Như thần đồng vưng lệnh thầy
Đến đây bảo hộ trên mây sẵn rồi
Tức thời phấn động phong lôi
Bốn phương mây phủ phút thôi mịt mờ
Cát bay đá chạy như cờ
Đất bằng sấm dậy thiên cơ khó tường
Mẹ con Châu Thị thảm thương
Bỗng nghe sấm chớp không tường điều chi
Tối tâm mày mặt tức thì
Chư thần khi ấy đem đi về nhà
Một giờ mây tịnh gió hoà
Mẹ con mở mắt coi ra tỏa tường
Ai dè ngồi tại gia đường
Trong lòng gẩm tưởng khác thường lắm thay
Nội nhà mừng rỡ thăm rày
Viện Quân bài hết, việc nay sự tình
Thiệt là phép Phật rất linh
Gió đưa một phút thình lình về đây
Mẹ con đều đặn sum vầy
Hèn chi gia lão la rầy thất kinh
Gắng lòng sở nguyện quyết tình
Bền lòng niệm Phật tụng kinh tu hành
Ta nay cũng muốn làm lành
Ăn chay niệm phật tu hành cho an
Ngày sau sum hợp một đàn
Cùng nhau hưởng chốn tây phang vui vầy
Trong nhà lớn nhỏ thưa rài
Chúng tôi tình nguyện theo nay tu hành
Viện Quân nghe nói rất đành
Mười phần vui đẹp tu hành toàn gia
Nói cùng nô tỳ trong nhà

900.Bạc rồng mười nén này bà cấp cho
Bạc tiền bố thí làm lành
Cùng là mua vật phóng sanh rất nhiều
Đắp đường lại với tu kiều
Chùa Đình nạp cúng, ít nhiều dầu hương
Nhà chánh để làm Phật đường
Nhà thính cho các thập Phương ở rày
Sửa sang sơn phết tốt thay
Trong ngoài rực rỡ, đặt bài nghiêm trang
Bất kỳ Đình Miễu trong làng
Chùa Am hư nát sửa sang như thường
Nội nhà đồng cũng lo lường
Ăn chay niệm Phật rau tương tu hành
Viện Quân vui đẹp làm lành
Ngày đêm tụng niệm vãng sanh Di Đà
Dâu con nô tỳ trong nhà
Đồng lòng niệm Phật thật là hữu duyên
Nội nhà Châu Thị đã yên
Ngày sau quả chứng cõi tiên lâu dài
Đoạn này nói việc Trương Hoài
Từ khi con vợ nếu hai bên mình
Phút đâu sấm chớm thình lình
Vợ con bay mất một mình trơ trơ
Trong lòng còn hỡi ngẩn ngơ
Dây lâu vừa đặng một giờ mới an
Một mình ngồi nghĩ luận bàn
Thiệt là phép Phật rõ ràng hiển linh
Trương Hoài từ ý càng tin
Tham thiền tụng niệm luyện tin khí Thần
Ngày đêm trông dạ ăn cần
Đốt hương nguyện vái thánh thần chứng Chi
Nguyện cho thạnh thế tương kỳ
Minh Quân đặng gặp, tôi thì hiền lương
Cầu xin Quốc thới dân Khương
Sĩ Nông Công cổ Thập Phương thái bình
Nguyện cầu Tứ Tổ hiển Linh
Độ trong khắp hết chúng sanh siêu phàm
Nguyện cho thiên hạ đừng tham
Biết đường tội phước mà làm lòng nhân
Nguyện tôi khỏi chốn hồng trần
Kẻo mà con vợ tình anh buộc ràng
Cầu cho về đặng Tây phương
Đâu đều đặng bình an làm lành
Nguyện cho trong việc tu hành
Chư cầu cảm động lòng thành tin chuyên
Cho nên phù hộ lưỡng biên
Vái sau đặng vậy bình yên tu hành
Trương Hoài gắng sức luyện phanh
Hình dung khô héo đã đành sáu năm
Ngày kia nguyện vái không nằm
Quyết lòng tụng niệm đặng năm bảy ngày
Nguyện rồi bàn thạch ngồi ngay
Đều không ăn uống bảy ngày tự nhiên
Chư thần bảo hộ bình yên
Thốt thôi Tứ Tổ tham thiền vừa xong
Phút đâu sãy động trong lòng
Tức thời biết đặng rừng tòng đạo nhơn
Người này trước có thiện chơn
Sai hòa thượng đến đạo nhơn lâm tòng
Kêu về đây hỏi làm xong
Hòa thượng vưng lệnh rừng tòng tới nơi
Nói cùng Trương lão ích lời
Hai người vội vã tức thời hồi quy
Về chùa chưa biết điều chi
Thẳng vào phương trượng một khi lạy liền
Quỳ thưa nơi trước án tiền
Chẳng hay sư phụ dạy truyền việc chi
Tứ Tổ bài tỏ vân vi
Thấy người quyết dạ tu hành gắn công
Sáu năm ở trốn rừng tòng
Chịu bề tân khổ cũng không ưu phiền
Nay đã quả mạng công thiền
Nên ta kêu đến chơn truyền đạo tâm
Cho ngươi cây gậy tay cầm
Bát vu mang để trước tâm giữ gìn
Có bốn câu kệ làm tin sau này


Kệ rằng:


Trúc gia trang Thượng ngộ quần ca
Pháp y truyền thưởng huế Tâm Hoài
Du hoá tiên đào đầu nhập phúc
Trượt Hà phó thuỷ thác thây hài



Y theo lời kệ dặn đây
Ra đi thời cứ hướng tây nam rài
Ắt là gặp cuộc tốt mai
Đừng lầm nghi sợ lời nay chỉ truyền
Trương Hoài quỳ lạy thưa liền
Tạ ơn từ phụ giáo truyền đạo tâm
Pháp y thiền trượng tay cầm
Vai mang vu bát tôn khâm lời thầy
Bước vào lại Phật một giây
Tạ ngôi tâm bảo mấy thầy chúng tăng
Một hồi từ biệt nhau rằng
Tây Nam trực chỉ phanh phanh tất dời
Khác nào cá nước chim trời
Nhìn xem phong cảnh khắp nơi vui vầy
Vừa đi vừa ngắm cỏ cây
Chợt nhìn bóng xế về tây đã rồi
Tầm nơi bàn thạch tạm ngồi
Tư bề non núi ôi thôi một mình
Chắp tay nguyện vái Thần linh

1000.Một hồi bèn mới nghiêng mình nghĩ an
Canh chày gà gáy nhặt khoan
vẫn nghe thức dậy vội vàng tụng kinh
Giây lâu trời đã bình minh
Sửa sang dời gót lộ trình sẵn xong
Noi theo dấu tích hồ tông
Tây Nam bước tới xa trong dặm ngàn
Lầm thầm niệm Phật vái gian
Cầu xin phù hộ bình an đặng thành
Xá chi đạp sỏi dày sành
Thấp cao hiểm trở quanh con khó dời
Trọn ngày đi chẳng nghỉ ngơi
Hai chân đau nhức muốn dời khó đi
Phần thời đường sá rậm rì
Cửa nhà chẳng có vậy thì một ai
Không nơi tạm nghỉ khó rày
Một mình lo nghĩ đứng hoài khó mong
Có nhà họ Trúc phú ông
Tên là Đình Tại lòng không công bình
Vợ là Triệu Thị ngay tình
Sanh hai nam tử thể hình tốt thai
Trúc Long anh lớn thảo ngay
Em là Trúc Hổ tánh hay hùng cường
Hậu sinh một gái Kiều Nương
Phụng Thơ chữ đặc hiền lương thuận hoà
Ăn chay từ thuở sanh ra
Viện Quân yêu dấu như là báo châu
Trong nhà có hai chị dâu
Ở ăn vui đẹp thương yêu thuận hoà
Tuổi vừa hai tám như hoa
Hình dung cốt cách tiên nga sánh tài
Phụng Thơ khi ấy ban ngày
Vui lòng đi đến phòng rày chị dâu
Chị em mừng rỡ cùng nhau
Vân Hương tớ gái đi đâu mới về
Thưa rằng quế đã khai huê
Đại nương nghe nói đề huề điều đi
Cô nương nay gặp bất kỳ
Chị em ta tới núp thời coi chơi
Ba người dời gót tới nơi
Nhìn xem bông quế vậy thời tốt tươi
Chị em thầy tớ vui cười
Khen bông xinh tốt thơm mùi quế hương
Phụng Thơ nói với đại nương
Vậy thì chị bảo Vân Hương giặc đồ
Đại nương biết ý Phụng Cô
Kêu Vân Hương bảo giặt đồ cho mau;
Vân Hương đứng ở phía sau
Nghe sai lật đật đi mau giặc liền
Dời chân đến trốn thăm khuê
Hai người đứng tại hà biên đợi chờ
Bởi vì là nẻo thiên cơ
Với ai biết đặng tình cờ mới hay
Trương Hoài lúc đi tối ngày
Thình lình đau nhức chân tay khó dời
Lòng toan tìm chỗ nghỉ ngơi
Hai bên rừng bụi khiến thời không ai
Đứng xem bốn phía coi hoài
Cách sông dòm thấy có hai ba người
Dạng hình phụ nữ nói cười
Thời mai bèn thấy một người xuống sông
Trương Hoài xuống mé ngó mong
Kêu rằng người ở bên sông hỡi rày
Tôi đi lỡ bước đến đây
Xóm làng chẳng biết chỗ này hiệu chi
Vân Hương nghe hỏi một khi
Đáp rằng trước mặt kêu rành thời Trang
Phía sau Đồng Thôn hiệu làng
Tục kêu là Trúc Gia Trang chổ này
Trương Hoài nghe nói như vầy
Hỏi rằng cô hiểu sông này tên chi
Vân Hương đáp lại vân vi
Trượt Hà tục gọi vậy thì sông đây
Trương Hoài nghe rõ đầu dây
Nói rằng tôi thiệt đi nay lỡ đường
Tuổi già đi mấy dặm trường
Đến đây không chỗ dựa nương tạm ngừng
Đối xem bốn phía như rừng
Phần thời bệnh nhất hai chân khó dời
Tôi xin lỗi hỏi một lời
Cô nương như có chỗ nơi ngủ nhờ
Vân Hương đắp lại bây giờ
Để tôi thưa lại trên bờ chủ tôi
Tiểu thơ nghe nói thương ôi
Đại nương biểu đáp rằng tôi không nài
Cửa nhà thời lớn rộng dài
Lệnh còn cha mẹ anh trai cầm quyền
Chúng tôi đâu dám tự chuyên
Xin ông chớ khá lòng phiền làm chi
Vân Hương đáp lại vân vi
Phụng Thơ tánh ở thường khi nhân từ
Cho nên nghe hỏi muốn ừ
Ngặt vì đại tẩu chối từ không cho
Thấy người già yếu lần dò
Lỡ chân trái bước thương cho trong lòng
Trương Hoài nghe nói không xong
Biết người tiểu nữ có lòng làm nhơn
Một mình suy nghĩ thua hơn
Xem bốn câu kệ giải cơn não phiền
Trượt Hà nay đã đến miền

1100.Tổ Sư Là kệ Huỳnh Tuyền là đây
Áo gậy máng ở trên cây
Tay ôm vu bát nhảy ngay giữa vời
Trượt Hà nước chảy vơi vơi
Phụng Thơ xem thấy lòng thời chạnh thương
Tổ Sư biết trước lo lường
Sắp sai hộ pháp theo đường trên mây
Trương Hoài trôi nỗi một giây
Tánh linh liền bỏ cái thây xác phàm
Nương theo vu bát đã cam
Chư thần pháp độ biến thành đào tiên
Nổi trôi giữa mé giang biên
Vân Hương bổng thấy vội liền dớt lên
Cầm xem sau trước dưới trên
Lòng mừng vội vả đem lên khoe rày
Đại nương cầm coi trên tay
Khen đào rất tốt đưa rày Tiểu Thơ
Phụng thơ tiếp lấy bây giờ
Cầm coi thời cũng tình cờ biết chi
Ba người trở về tức thì
Phụng thơ về tới đi ngay vô phòng
Trái đào cầm để kệ trong
Đổi thay siêm áo ở phòng nghỉ ngơi
Còn thây Trương Hoài nổi khơi
Tổ sai hòa thượng kiếm rày vớt chôn
Khi ấy trời đã quỳnh hôn
Sáng ngày dớt đặng đem chôn xác rồi
Tiểu Thư sáng thức dậy ngồi
Điểm trang y phục một hồi bước ra
Trong phòng vừa mới đi qua
Đào tôi xem thấy hình dáng tốt rày
Bữa sau rạng chín đỏ gay
Mùi thơm bát ngát hơi bày thêm lên
Ra vào trong dạ chẳng yên
Bèn đem ra mới ăn nguyên một mình
Mùi ngon lại ngọt thích tình
Giây lâu chuyển động trong mình xốn xang
Nằm ngồi đi đứng chẳng an
Tiểu Thơ luống những bàng hoàng trong tâm
Việc này chẳng phải ăn lầm
Bởi nhơn quả trước khiến tâm làm dày
Tiền căn là Phụng Thơ đây
Là người khuê nữ ăn chay tu hành
Lòng lo làm những việc lành
Gạo tiền nuôi kẻ tu hành nhiều thay
Trọn đời niệm Phật ăn chay
Lâm chung công đáng chứng rày cõi Tiên
Bởi còn nhân quả tiền duyên
Các chùa tăng chúng gạo tiền chịu ơn
Bởi đầu thai lại một cơn
Cho người trả hết quả nhơn mới thành
Còn Trương Hoài cũng căn lành
Kiếp trước hoà thượng tu hành đạo chơn
Ở chùa cơm áo nhiều cơn
Của người khuê nữ công ơn rất dày
Trọn đời tu luyện thảo ngay
Công nên chín phẩm ngặt rày quả nhơn
Cho nên chuyển thế trả ơn
Tuổi già nhớ lại quả nhơn tu hành
Đào tiên hồn hoá tịnh thanh
Nương vào trong bụng kết thành cái thai
Khiến cho mẹ chịu nạn tai
Sao làm phật mẫu lâu dài đền ơn
Mẹ con trước cũng quả nhơn
Lục âm chơn qủa không cơn não lầm
Tiểu thơ tự khiến trong tâm
Ăn đào chuyển động kết thành nên thai
Trong mình mệt mỏi nằm hoài
Ngẩn ngơ hồn phách than dài thở ra
Lần hồi ngày lụng tháng qua
Đêm trường ngồi nghĩ tính mà hai trăng
Một mình khó nổi nói năng
Đến chừng ba tháng bụng hằng lớn ra
Mùi cơm ăn chẳng đặng rày
Hình dung gầy ốm mặt mài kém phai
Mãn sầu thêm bệnh ốm o
Đến sau bảy tháng đủ no dạng hình
Đến tám chín tháng trong mình
Uống ăn chẳng đặng thể hình tiêu hao
Mười tháng bụng đã lớn cao
Không ra khỏi cửa âm hao trong phòng
Muốn liều nhắm mắt cho xong
Sợ e oan trái còn trong bụng rày
Rủi may không biết làm vầy
Thình lình mắt pahir hoạ bay giữ đàng
Hèn chi lời tục rõ ràng
Người ngay mắc nạn kẻ gian vui mừng
Trời cao ai biết mấy từng
Việc này ai biết oan ưng cho mình
Tiểu Thư lo sợ thất kinh
Sãy gần kỳ tiết thanh minh đến ngày
Ai ai đều cũng lo thay
Nhà nhà sắm sửa ăn rày Thanh Minh
Trúc ông viên ngoại ứng thinh
Kêu sai gia tướng môn đình sửa sang
Triệu Thị ngồi trong hậu đàn
Viên Ngoại vào mới luận bàn cùng nhau
Chỗ này ta cũng sang giàu
Phước Sanh trai gái con dâu từ hoà
Mai đây mùng ba tháng ba

1200.Đến ngày tảo mộ tiết là Thanh Minh
Phu nhân mau bảo gia đinh
Sắm sanh lễ vật nghiêm trang sẵn sàng
Biểu con gái lão sửa sang
Sáng ngày thức dậy điểm trăng thượng trình
Trước là đi cúng Thanh Minh
Sao là thưởng ngoạn lộ trình vui chơi
E sau mình nói khó dời
Hễ là phận gái đi chơi dễ gì
Phu nhân nghe nói một khi
Vội vàng vào đến phòng vi tỏ bày
Tiểu Thư chào hỏi mẹ rày
Phu nhân bèn nói mai này thanh minh
Cha con dặn bảo gia đinh
Sửa sang xe ngựa bình minh xuất hành
Sắp sanh lễ vật sẳn dành
Biểu con trang điểm đồng hành mẹ cha
Trước lạy phần mộ ông bà
Sao chơi luôn thể cùng ta vui vầy
Tiểu thơ nghe nói châu mày
Thất kinh hồn phách tay chân rụng rời
Cúi đầu quỳ lạy tức thời
Khóc than cùng mẹ bài lời toả phân
Con nay luôn chịu khổ thân
Trong mình một việc phân trần khó thay
Thiệt là hoạ gởi tay bay
Từ khi năm ngoái tiết rày mùa thu
Con cùng đại tẩu nhàn du
Hậu viên thẳng đến thăm u Trượt Hà
Phúc đâu thấy một ông già
Mặc áo bá nạp kêu mà hỏi thăm
Tôi đi lỡ bước tối tâm
Đại nương xin lỗi hỏi thăm một lời
Quế nương nhà lớn rộng nơi
Phòng dư sẵn có vậy thì làm ơn
Cho tôi ngủ đỡ một cơn
Sáng ra dời gót đội ơn ngàn ngày
Đại nương biểu Vân Hương rày
Đáp rằng phận gái dám nay chuyên quyền
Xin ông già hỏi chớ phiền
Nhà tuy rộng lớn còn quyền phụ huynh
Ai dè ông già làm thinh
Vội vàng cỡi áo trong mình bỏ đi
Ngắm ngoài dòng nước tức thì
Nghiêng mình nhảy xuống một khi biệt ngàn
Tôi cũng đã tẩu luận bàn
Ông già tự ái thấy càng thảm thương
Chị em đứng ngó theo đường
Vân Hương xuống mé còn đương giặc đồ
Phút đâu nước chảy ồ ồ
Đào tiên rất lớn đập vô gần bờ
Vân Hương bổng thấy tình cờ
Vội vàng dớt đặng lên bờ mừng thay
Đem lên đại tẩu xem rày
Một hồi đại tẩu trao tay tôi liền
Ai về phòng nấy đã yên
Thời tôi đem để đài tiên kề bàn
Một ngày một chín đỏ toàn
Mùi thơm thèm lắm ăn khoan hết rầy
Từ ăn đào ấy đến nay
Cớ sao bụng lớn càng ngày càng to
Cơm ăn chẳng đặng ốm o
Lại thêm bệnh hoạn sợ lo buồn rầu
Cho nên chẳng dám đi đâu
Ở trong phòng kín bấy lâu một mình
Nay cha biểu trẻ thượng trình
Làm sao dám lộ thân hình ra đi
Cúi xin từ mẫu xét suy
Thưa cùng thân phụ nghe thì phải thương
Rằng con có bệnh trong mình
Không đi ăn tiết Thanh Minh đặng rồi
Phu Nhân nghe nói hỡi ôi
Mắng rằng yêu quỷ bày tồi tông môn
Con gái chưa kịp thành hôn
Mới nên mười tám bôn chôn nỗi gì
Sao không biết giữ lễ nghi
Nở trao mình ngọc đem đi chôn bùn
Việc này hổ nhục khôn cùng
Lẻ đâu ẩn ác tính tùng theo mi
Lão già đó được việc ni
Ắt là tánh mạng tao đây không còn
Hay rằng tình nghĩa mẹ con
Bụng làm dạ chịu chẳng còn trách ai
Bây giờ mày phải chịu khai
Đi ngày trước mặt lạy dài cha mi
Đến đó dầu có điều chi
Thời ta toan kê một khi biến quyền
Tiểu Thư trong dạ đảo điên
Kêu mẹ than khóc thảm phiền xiết chi
Cắn răng nhắm mắt chịu lì
Nghe theo mẹ đồng đi hậu đường
Viên Ngoại tánh rất can cường
Một mình ngồi tại hầu đường nghỉ ngơi
Tiểu thơ theo mẹ tới nơi
Thấy cha cuối lạy tức thời khóc than
Viên Ngoài xem thấy kinh hoàng
Hình dung hao kém bụng càng lớn thay
Mới kêu Viện Quân hỏi rày
Cớ sao ra đến nỗi này Phu Nhân
Viện Quân nói hết nguồn cơn

1300.Ăn đào lớn bụng ra dương thế này
Nên tôi đem nó đến đây
Cho ông xem xét lẽ này ưng oan
Viên Ngoại nghe nói soi gan
Tưng bừng lửa dậy mắng vang trong nhà
Con trai dạy dỗ phần cha
Con gái mẹ dạy nết na ngôn từ
Con hư thời mẹ cũng hư
Bởi không xem xét ý tư dường nào
Tin theo nó nói ăn đào
Những lời gian trá nghe vào trái tai
Ăn đào mà lại có thai
Xưa nay thiên hạ có ai như vầy
Bây giờ thân thể dường này
Thấy thêm nỗi giận đồ bây cũng nàng
Viên Ngoại như lửa đốt gan
Sẵn dây bên vách nhảy ngang trói liền
Buộc đầu Tiểu Thơ treo quyền
Tay thôi chân đá hậu tiền bất tri
Mắng loài tinh quỷ hồ ly
Tuổi nên mười tám mà đi tự tình
Lấy ai phải nói cho minh
Đặng tao giết nó thời tình mới an
Làm cho xấu hổ gia đàn
Lại là hết kệ hiện gian chúng mày
Họ Trúc ta ở nơi đây
Gần xa khen ngợi xưa nay tiếng đồn
Ngày nay làm nhục tông môn
Ắt là thiên hạ người đồn cười chê
Nghĩ càng tức giận nhiều bề
Giết cho mày chết chẳng hề dung tha
Nghiến răng đánh đập hét la
Áo quần rách rưới thịt da máu trào
Tiểu Thơ bị đánh xiết bao
Tâm hồn hoản hốt lăn nhào khóc than
Viện Quân xem thấy kinh hoàng
Dường như dao cắt gan vàng từ bi
Ròng ròng châu luỵ lâm ly
Kiếm lời diệu ngọt tuỳ thời gián can
Xin ông bớt giận luận bàn
Xét trong giai đạo hành tàn làm sao
Viên Ngoại nghe nói bào hao
Mắng rằng làm mẹ cớ sao dung tình
Không coi răng dạy nghiêm hình
Tại mẹ thính dưỡng con sanh thói tà
Bây giờ lại biểu ta tha
Còn thương cái giống quỷ ma làm gì
Ngày nay đánh nó chết đi
Chẳng nơi để sống làm chi hư đời
Vân Hương bổng thấy rụng rời
Chạy vào phi báo tức thời đại nương
Tẩu Nương nghe nói tỏ tường
Vội vàng quỳ lạy trình tường bẩm thân
Cuối xin thân phụ thi ân
Để cho con trẻ tỏ phân ngọn ngành
Cô nương ăn ở hiền lành
Thiệt người đức hạnh chơn tình thảo ngay
Có đâu làm việc tà tây
Bởi ăn đào mới phát rày bịnh căn
Bụng lớn không ắt thai rằng
Hoặc là tích tụ bịnh căn làm vầy
Lạy cha nghiệm lẽ dạy ngay
Mấy lời con trẻ nói đây công bình
Cuối xin cha bớt lôi đình
Kẻo mà thiên hạ thế tình thị phi
Có câu phụ tử nan ly
Sợ e gia đạo thạnh suy biến thường
Viên Ngoại nghe nói khôn tường
Nhiều lời nhầm lẽ chưa tường dạy ngay
Trong lòng bớt giận buông tay
Bỏ đi nhà trước bước ngay vào phòng
Trực nhìn thấy có Trúc Long
Viên Ngoại ngồi lại nội trong gia đình
Phụng Thơ sanh dạ tư tình
Tư thông cùng chúng trong mình có thai
Không dè a ý cùng ai
Nay hơn tám chín tháng rày mới hay
Tao muốn đánh chết ngày nay
Mẹ mày lại với vợ mày gián can
Nó theo khuyên dạy khóc than
Nên tao khó nổi dịch ngang đặng rày
Tức mình tao mới ra đây
Đặng mà toan liệu với mày làm sao
Trúc Long nghe nói âm hao
Mặt mày thất sắc trong lòng thiết tha
Một hồi nghiệm nghỉ nói ra
Em tôi tiết hạnh từ hòa thiện lương
Khuê môn giữ phận rau tương
Lại thêm nhà lớn vách tường khác cao
Có ai mà dám ra vào
Hoặc ăn đồ độc làm sao chưa từng
Vợ tôi lại với Vân Hương
Việc này ắt biết đặng tường nguồn cơn
Để tôi hỏi lại căn giơn
Ắt là phải biết giả chơn dường nào
Nói rồi đứng dậy trở vào
Tới nơi mới hỏi âm hao sự tình
Phu nhân nói hết phân minh
Trúc Long nghe tỏ trong lòng không an
Vội vàng trở lại phòng loan

1400.Hỏi thăm lời vợ hành tàn làm sao
Vợ bèn tỏ nỗi âm hao
Cô nương thiệt tại ăn đi đào khốn thân
Trúc Long nghe vợ phân trần
Y theo lời mẹ mười phần không sai
Vội vàng bèn trở ra ngoài
Thưa cùng thân phụ nạn tai em rày
Thình lình mang lấy bệnh này
Xin cha xét lại dạy ngay trong nhà
Viên Ngoại nổi giận mắng la
Tin theo những tiếng gian tà làm chi
Trúc Long thấy giận một khi
Làm thinh chẳng dám nói gì ngồi lo
Còn đang suy nghĩ so đo
Trúc Hổ khi ấy đi lo đòi tiền
Sãy đâu về tới ngoài hiên
Bao nhiêu tờ giấy bạc tiền lấy ra
Đem vào giao trước mặt cha
Trực nhìn khí sắt xem qua khắc thường
Thưa rằng con trẻ chưa tường
Chẳng hay duyên cớ gia đường làm sao
Ngày nay nhan sắc kém hao
Xin cha bày tỏ thấp cao con tường
Viên Ngoại phân hết tai ương
Trúc Hổ nghe việc bất thường nổi sung
Mắng rằng phận gái Tam Tùng
Không gìn tiết hạnh buông lung hư mình
Làm cho hổ nhục môn đình
Tội nó đã đáng gia hình phân thây
Sao cha còn để nó đây
Ắt là thiên hạ lâu ngày cười chê
Trúc Long nghe nói bất hòa
Lui mình vào đứng dựa kề bình phong
Lắng tai nghe thử làm xong
Trúc Hổ bày tỏ đục trong thế thần
Phụng Thơ nó đã hổ thân
Mau tay giết phứt mười phần khỏi lo
Viên Ngoại mới nói nhỏ to
Làm sao mà giết đặng cho em rày
Trúc Hổ khi ấy tỏ bày
Tôi tính một kế thế này rất xong
Nửa đêm nó ngủ trong phòng
Cầm dao mà chém mạng vong tức thời
Rồi khiên đem cái tử thi
Ra nơi sao cửa vác đi Trượt Hà
Bỏ ngay dòng nước trôi xa
Nào ai có biết ắt là bình an
Viên Ngoại nghe rõ cơ quan
Đáp rằng mưu ấy vẹn toàn lắm thay
E khi cốt nhục của mày
Đem lòng chẳng nở lậu bài sự duyên
Trúc Hổ bèn đáp lại liền
Tưởng tình cốt nhục sớm giềng cười chê
Tông môn xấu hổ nhiều bề
Mang câu thất trị gia tề lắm thay
Viên Ngoại bèn nói dặn rày
Đừng cho sơ lậu mẹ mày nó hay
Cùng là thằng anh của mày
Chúng nó hay dặng việc này chẳng xong
Trúc Hổ thưa lại làm xong
Xin cha nhất định một lòng với tôi
Viên Ngoại dặn bảo xong rồi
Trúc Long nghe hết đầu đuôi nóng lòng
Vội vàng trở lại thư phòng
Rồi thưa cùng mẹ đục trong tỏ bày
Nói cho Phụng Thơ đặng hay
Nghe cha bàn luận ngày nay rõ ràng
Giao cho Trúc Hổ liệu toan
Đêm nay đến chém giết ngay em rày
Phụng Thơ nghe nói mới hay
Tâm hồn thất phách như bay mất rồi
Viện Quân nghe nói hỡi ôi
Khác nào lửa đốt dầu sôi trong lòng
Phụng Thơ nay bị mạng vong
Tại thằng Trúc Hổ đem lòng bất nhơn
Cắn răng la mắng một cơn
Đồng bào cốt nhục đem lòng giết nhau
Lời tục đụng ruột thời đau
Huống anh em ruột giết nhau cho đành
Ngày nay Trúc Hổ tung hoành
Đem lòng độc ác sát sanh muội tình
Phen này tao cũng liều mình
Giết thằng Trúc Hổ thời tình mới an
Tiểu thư lụy ngọc hai hàng
Thưa cùng từ mẫu gián can lời này
Thưa mẹ việc bởi con gây
Xin đừng oán trách anh rày bất nhơn
Để cho con thác không hờn
Sao đầu thai lại đền ơn mẹ rày
Cha biểu con thác bữa nay
Thì con phải thác trọn rày thảo cha
Mẹ con than khóc thiết tha
Đại Nương đương nấu vậy mà nước sâm
Đem cho Tiểu Thơ điểm tâm
Viện Quân bài tỏ cơ thâm sự tình
Đại Nương nghe nói thất kinh
Chén sâm rớt đổ thình lình không hay
Tâm hồn thất phách đã bay
Trong mình ngơ ngẫn tay chân rụng rời
Phụng Thơ kêu chị bày lời

1500.Đêm nay em đã tới hồi mạng vong
Bởi vì căn trước làm xong
Kiếp này phải chịu mắc dòng thác oan
Không đền ơn nghĩa vẹn toàn
Cù lao cốt nhục gian nhiều bề
Tình anh nghĩa chị nặng nề
Nay em nhắm mắt khó bề đền ơn
Chị em than khóc đôi cơn
Đại nương thương xót thua hơn giải phiền
Nay tôi dùng kế biến huyền
Cô nương đào tỵ cho yên phận rồi
Việc nhà liệu định phận tôi
Việc này chẳng khá để ngồi tính lâu
Tôi có một người thiếm dâu
Ở quê nghiêm tự bấy lâu tu hành
Cô nương nay muốn toàn sanh
Đem theo tiền bạc tuỳ hành hộ thân
Đường đi vài dặm cũng gần
Cô nên ở đó mười phần đặng an
Tôi viết phong thơ sẵn sàng
Cho cô đến đó đưa sang người nhìn
Thấy trong thơ nói phải tin
Thiếm tôi sao cũng nghĩ tình chút thương
Ắt là cứu được cô nương
Lâu ngày cha cũng nghĩ thương hãy về
Tiểu thư than khóc đê mê
Cúi đầu lại mẹ tính bề thoát thân
Xin mẹ an dưỡng tinh thần
Số con kiếp trước mười phần nghiệp oan
Nên nay phải chịu tai nàn
Mẹ con ly biệt hai đàn cách sang
Bấy lâu chẳng bước khỏi nhà
Bây giờ phải chịu đi xa một mình
Thân con chẳng quản tử sinh
Buồn khi từ mẫu đem lòng nhớ thương
Sợ sanh bịnh hoạn khó lường
Nay con sẳn có một phương để dành
Con thiêu một đôi giày xanh
Thiệt là còn mới tinh anh chưa dùng
Lâu nay hai chiếc gối chung
Cũng như mẫu tử khôn cùng yêu thương
Bây giờ phân rẽ đôi đường
Cho mẹ một chiếc để thường bên chân
Nhớ con thì mẹ ngó chừng
Thấy giày vui dạ như mừng con đây
Tôi còn một chiếc giày này
Đem theo như thấy hình rày mẫu thân
Con nay thất hiếu mười phần
Cúi đầu lại mẹ mười phần biệt ly
Nguyện cùng trời đất chứng chi
Mai sao con mẹ vậy thì đoàn viên
Thời hai chiếc giày còn nguyên
Ngày sau hội hiệp đặng toàn một đôi
Bây giờ dầu có nổi trôi
Hết cơn hoạn nạn có hồi thới lai
Mẹ con than vắng thở dài
Kể đà không xiết hôm nay sự tình
Tiểu thơ cáo với thần linh
Rồi kêu đại tẩu cứu mình tạ ơn
Chị em từ giã thua hơn
Phen này anh chị ra ơn cứu này
Trăm năm tạc dạ đá vàng
Cuối xin bảo hộ gia đàn mẹ cha
Phận con ly biệt khỏi nhà
Gửi thân sống thác cho mà Hoàng Thiên
Đại nương thương xót não phiền
Kiếm lời khuyên giải cho yên tấm lòng
Cô nương chớ khá quan phòng
Người tốt trời giúp khỏi vòng gian nan
Tiểu Thơ châu lụy chứa chan
Chị em từ biệt khóc than dầm dề
Viện Quân thảm thiết nhiều bề
Dường như dao cắt não nề ruột gan
Đê mê giọt lệ hai hàng
Mặt nhìn ấu nữ lòng càng héo von
Nay đã hết thấy mặt con
Nỗi trôi không biết mất còn không hay
Trúc Long xem thấy châu mài
Kêu em than khóc việc này bởi đâu
Khiến cho nhiều nỗi thảm sầu
Tay chân ruột thịt ngõ hầu phân ly
Nay em từ biệt ra đi
Bạc năm mươi lượng cho thì hộ thân


Huỳnh Mai Bửu luyện thứ nhì
Tiếp theo tích trước vậy thì diễn ra



Nói chuyện Trúc Hổ hôm qua
Cha con toan tính giết mà Phụng Thơ
Xách dao trực chỉ một giờ
Đến phòng tăm tối mịt mờ thấy đâu
Ai ngờ có một thị lầu
Đại nương liền biểu tới hầu Phụng Thơ
Cô nương trốn đã bao giờ
Nàng còn nằm nghĩ tình cờ không hay
Trúc Hổ thích một đao rày
Nàng bèn chết tốt vác thây Trượt Hà
Thả trôi đùa ra cho xa
Thác rồi hết kiếp những là đồ hư
Trở về thưa với nghiêm từ
Cha con khắp khởi tình tư mừng thầm
Thị lầu khi ấy bật tâm

1600.Đại nương nghĩ biết em chồng hại mi
Việc này trời đất chứng tri
Tớ tôi thế mạng chủ nhà biệt xa
Kể từ tiểu thơ đi qua
Ở nơi cổ miễu gọi là Từ Châu
Thường ngày khất thực đến đâu
Lời lành khuyến giáo người hầu đều thương
Tối về cỗ miễu dựa nương
Người ngay Trời Phật cũng thương hộ trì
Xuân qua hè lại mãn kỳ
Nhành ngô gió thổi vậy thì lai rai
Tháng ngày thấm thoát hôm mai
Trung thu dậy tiếp khắp nơi vui mừng
Sắm sanh lễ vật tưng bừng
Uê đăng nguyệt tỉnh đểu mừng ăn chơi
Bữa rằm tháng tám tùy thời
Tiểu thơ đang nghĩ giữa nơi mơ màng
Thình lình trong bụng xốn xang
Giật mình ngồi dậy gan vàng quặn đau
Một mình ngẫm nghĩ trước sau
Nửa đêm tăm tối mà đau như vầy
Ắt là khó sống đặng rày
Trong lòng lo sợ phút giây kinh hoàng
Trước mặt thấy đổ hào quang
Ngồi nơi lùm cỏ mơ màng ngủ quên
Nứt ra kẻ nách một bên
Hào quang muôn dặm sung lên nữa lừng
Nàng thời thổ địa coi chừng
Lâm bồn sẳn có bên trăng hộ trì
Sanh ra đặng một nam nhi
Tiểu thơ tỉnh dậy coi thì thấy con
Đương ngồi tại bắp vế non
Tiểu thơ xem thiệt là con trai rày
Càng thêm nổi giận châu mài
Mắng rằng tao cũng bị mày khốn thân
Gian nan không biết mấy lần
Tưởng là lìa trốn dương trần cách xa
Những đồ nghiệt báo oan gia
Hiện ra mà lại mới ra nỗi này
Nay tao cũng chẳng nuôi mày
Sống thêm cực khổ nhiều ngày gian nan
Nhìn xem nổi giận soi gan
Mắng lên ba tiếng tay sang quăn liền
Ai dè xem thấy tự nhiên
Cũng không la khóc bình yên như thường
Tiểu thơ trong dạ nghi đương
Việc này nên rất dị thường lắm thay
Con nít mới đẻ ra đây
Đem quăn chẳng chết xem rày như không
Lẽ này rất đã khó lòng
Trái oan chưa hết còn mang theo hoài
Phải sao chịu vậy chớ này
Bồng vào nuôi dưỡng bèn đai theo mình
Vái cùng trời đất chứng minh
Khất chay độ nhật thần linh hộ trì
Quyết lòng Niệm Phật Di Đà
Ngày đi khuyến giáo tùy thời dưỡng sanh
Tối về cỗ miễu tu hành
Bị tình đấy nguyệt sỏi sành xá chi
Sáng ngày đai con ra đi
Khắp trong làng xóm dậy thời xin ăn
Khác nào như kẻ ni tăng
Lời lành khuyến dụ người hằng đều thương
Ngày kia đi rất xa đường
Trực nhìn trước có cao tường nguy nga
Mau chân vào đến gần nhà
Đứng nơi trước cửa niệm mà kinh văn
Không dè thiên hạ đồn rằng
Phú ông Dương Thị danh vang sang giàu
Khắp nơi trong cõi Tứ Châu
Kêu Dương Bá Vạn đâu đâu nghe đồn
Ai ai thấy cũng khăm tôn
Rất nên giàu có trỉnh khôn ai bì
Vợ chồng phu phụ xướng tuỳ
Đã năm mươi tuổi vậy thì không con
Viên Ngoại tính nết vuông tròn
Vợ chồng suy nghĩ không con nói đời
Tiểu thơ khi ấy tới nơi
Bước vào bèn hỏi vậy thời xin ăn
Bá Vạn bèn mới hỏi rằng
Đi xin lại đọc hí văn làm gì
Tiểu Thơ Thưa lại một khi
Tôi đọc chẳng phải vậy thời hí văn
Thiệt là khuyên thế thiện dân
Khuyên người làm phước nhân tu hành
Bá Vạn chưa rõ ngọn ngành
Hỏi rằng làm phước tu hành làm sao
Ngày sau có phước bực nào
Khá tua phân rõ âm hao chưa từng
Tiểu Thơ giản việc thiện lương
Người đời bằng chẳng lo lường mà tu
Một mai hồn xuống diêm u
Nghiệt oan phải chịu muôn thu luân trầm
Ai mà làm việc khuy tâm
Một mai chẳng lọt lục âm nan đào
Bá vạn nghe giảng thấp cao
Hỏi rằng bằng cớ chỗ nào làm tin
Tiểu thư bèn mới thưa trình
Thánh lưu thơ sách Phật Tiên có bằng
Người đời trăm tuổi làm ăn

1700.Sanh lão bệnh tử lẽ hằng khó thay
Khác nào bọt nước mây bay
Ngọn đèn tạt gió đây rày đặng lâu
Hết vui rồi lại lúc sầu
Vinh cho tột bực phải hầu nhục to
Mãn lo hai chữ giàu sang
Mà quên tính mạng không toan hồi đầu
Tức thời theo quỷ khôn từ
Linh hồn xuống cõi vô tư âm đình
Diêm la chiếu luật phản minh
Lành siêu giữ đọa dung tình đặng đâu
Ngôi cao tột bực dương hầu
Vợ con ruộng đất bửu châu ngọc vàng
Trọn đời chứa để muôn ngàn
Tay không xuống trốn oắn oan thọ hình
Bao nhiêu tội nghiệp theo mình
Có ai chịu thế khổ hình đặng cho
Uổng công nhọc sức toan lo
Kế sâu tội lớn mưu to tội nhiều
Ấy là người bực thượng lưu
Còn nhiều trung phẩm còn nhiều kẻ mê
Mãn lo danh lợi khen chê
Ruộng vườn nhà cửa thiếp thê bạc tiền
So đo hai chữ sang hèn
Ngày đêm mơ tưởng phô phen hơn người
Lòng toan sống hơn sáu mươi
Mưu cao kế khéo vui cười mừng thay
Tháng ngày nào khác tên bay
Xuân qua hè lại râu mày hết đen
Vô thường xảy đến đỏ đèn
Có tiền khó chuộc đặng bèn sáng ra
Tay không theo Quỷ Dạ Xoa
Một mình xuống trốn diêm la thọ hình
Hai đường tội phước phân minh
Cứ trong âm luật công bằng xét tra
Lưới trời lòng lọng cao xa
Dữ lành khó trốn đặng mà mãi lông
Còn người hạ phẩm chẳng thông
Ngày đêm ham muốn lòng trong của người
Gian mưu nguyệt kế vui cười
Chỉ toan trộm cướp của người mà thôi
Vợ con đói rách than ôi
Tối lo qua bắc rồi chiều về Nam
Trong lòng chứa những gian tham
Mang sao đội nguyệt lo làm hết hơi
Nghèo hèn trở lại trách trời
Cớ sao mang vận trọn đời gian nan
Mẹ cha chẳng thảo trái ngang
Tột đầu báo ứng dương gian tức thời
Lao tù trăn trối trên đời
Lâm chung lại mắc tội nơi diêm đình
Nghĩ trong thiên hạ thế tình
Dữ lành hoạ phước bởi mình gây ra
Như ai biết lẽ chánh tà
Hồi đầu tỉnh ngộ thiệt là có duyên
Một lòng mộ đạo Phật Tiên
Ăn chay niệm Phật tinh chuyên tu hành
Ngày qua quả mãn công thành
Linh hồn chứng cõi vô sanh an nhàn
Bá Vạn nghe rõ cơ quan
Vợ chồng thăm hỏi hành tàn dường bao
Xin người bày tỏ âm hao
Luân hồi lục đạo lẽ nào khá phân
Tiểu Thơ đắp lại ân cần
Nay ông muốn biết quả nhân dường nào
Phải toan xét lấy thấp cao
Cầu thầy chỉ điểm nơi nào là chơn
Trước khi gắng sức ra ơn
Ăn chay niệm phật chánh chơn tu hành
Phật trời thương kẻ chúng sanh
Nam thiền mở cửa đạo lành độ nhơn
Ai mà nghe đặng đạo chơn
Thiệt là trước có căn duyên tu hành
Cho nên thượng trí hùng anh
Thảo cha ngay chúa có danh trên đời
Lại thêm lòng tưởng Phật Trời
Lâm chung linh tánh về nơi thiên đường
Còn người trung phẩm hiền lương
Khuyên làm nhơn nghĩa thập phương chẳng già
Niệm câu Lục Tự Di Đà
Ăn chay niệm Phật cầu mà vãng sanh
Ngày sau quả mảng công thành
Cũng là về cõi tịnh thanh muôn đời
Còn người hạ phẩm đương thời
Gắng làm âm chất Phật Trời ghi công
Gái lành vẹn chữ tam tùng
Trao dồi tiếc hạnh khuê phòng tiết trinh
Trai thời thảo thuận ngay tình
Noi theo sách thánh Phật Kinh mà làm
Khắp trong lão ấu nữ nam
Ai mà có chí cần ham tu hành
Đến chừng quả mảng công thành
Muôn đời chứng cõi vô sanh chẳng già
Phạm Dương Thái Tử Thích Ca
Lên non Bạch Tuyết ở mà tu thân
Ông Tôn Võ Tử tỵ trần
Tầm non an dưỡng tinh thần rèn nhanh
Quyết lòng lo việc tử sanh
Cho nên gắng chí sau thành Kim Tiên
Từ Thạch ông thật hữu duyên

1800.Gặp Chung Ly Hớn tâm truyền đạo nhơn
Quốc Cửu vào trong Nam Sơn
Tầm thầy học đạo kim đơn phép màu
Bửu Sơn là bậc Vương Hầu
Nên mười hai tuổi vào chầu phụ vương
Từ ngôi thái tử tòa chương
Tầm non tu luyện thập phương diệu huyền
Bàn Công cư sĩ hiện tiền
Nội nhà thành đạo tự nhiên thình lình
Bá Ôn Lưu Thị đương vinh
Hỡi còn từ chức để mà đi tu
Huống người công sĩ nông phu
Mà Ham danh lợi hý du sắc tài
Nhân thân một mắt khổ này
Ngàn năm muôn kiếp doạ đài tánh Linh
Vợ chồng Bá Vạn giật mình
Bởi vì kiếp trước lòng gìn thiệt lương
Bây giờ nghe việc quả nhơn
Động lòng nhớ đến căn duyên hồi đầu
Bá Vạn nghe giảng đạo mầu
Đáp rằng nương tử xin cầu ở đây
Trước cô khỏi đi đông tây
Ngày đêm cô khá ở đây tu hành
Vợ chồng tôi quyết làm lành
Một lòng Niệm Phật Vãng Sanh Di Đà
Tiểu Thơ bèn mới thưa qua
Ông bà thương vậy cũng là đại ân
Để tôi về miếu thổ thần
Hôm mai ở đó an thân được rồi
Vội vàng từ tạ phản hồi
Về nơi cổ miễu vào ngồi chưa an
Sãy đâu có đứa hung quan
Vào nơi cổ miễu ngang tàn say sưa
Người này dữ độc không vừa
Lập làm bè đảng sớm trưa xưng hùng
Họ Dương tên gọi Phất Dung
Rượu trà cờ bạc hành hung dựt đồ
Vào miễu thấy một nương cô
Hỏi rằng ai dám lén vô chỗ này
Tiểu Thơ bèn đắp lại rày
Vì tôi đói khát đến đây ngủ nhờ
Phất Dung liền hỏi bây giờ
Có ai ở với nương nhờ hay không
Tiểu Thư mới nói lại rằng
Mẹ con tôi ở xin ăn qua ngày
Phất Dung ứng tiếng nói rày
Nàng thời tuổi nhỏ ở đây một mình
Ban ngày luốn những ăn xin
Đêm ngày ở ngủ miễu đình sao an
Không lo cơ nghiệp gia đàn
Để đi theo trốn xóm làng ăn xin
Chi bằng nàng khá thuận tình
Theo ta đặng chữ hiển vinh đời đời
Trúc Vương Bá Vạn đương thời
Ta nay là chúa trên đời giàu sang
Ngày nay mà khiến gặp nàng
Ta thời chưa vợ gái oan chưa chồng
Theo ta về đến gia trung
Ta hai mươi tuổi xuân xanh đương quyền
Động phòng hoa chúc dầy duyên
Cùng nhau an hưởng uy quyền trung thân
Bằng nàng chẳng thuận ái ân
Ta kêu ăn cướp mười phần chẳng dung
Tiểu Thơ nghe nói hành hung
Mặt mày nóng giận nổi sung tức thời
Trước bàn thổ địa liền quỳ
Yêu cầu thần lực hộ trì chúng sanh
Phất Dung thấy vậy ứng thanh
Cốt bằng cây đất tượng hình mà chơi
Linh chi van vái uổng lời
Tin theo ma quỷ lạy thời nhọc công
Ai dè tiếng nói hư không
Trời nghe như sấm mãi lông nan đào
Tức thì trong miệng máu trào
Tối tăm mài mặt té nhào ngã lăn
Kêu la trợn mắt cắn răng
Tiểu Thơ xem thấy biết rằng thần linh
Đốt hương van vái một mình
Thổ địa phân hoá phép linh hộ trì
Thành Hoàng lai đáo tức thì
Hỏi rằng thổ địa việc chi thỉnh mời
Thổ địa thực tỏ hết lời
Cậy Ông dâng biểu tâu nơi thiên đình
Đặng tôi bảo hộ người lành
Xin ông lên tới ngọc kinh tâu rày
Thành Hoàng lập tức lên mây
Tới nơi đem biểu dâng đài một khi
Ngọc Hoàng xem biểu thức thì
Sắc sai Bổn Cảnh hãy đi dẫn đàn
Lôi Công Điện Mẫu Tứ Phang
Tới nơi Châu Tứ tiên trang miễu thần
Đánh tên Phất Dung nát thân
Cho minh thiện ác nhân dân răn lòng
Bắt hồn đêm đến phong đô
Giao cho đại đế cầm trong ngục hình
Thành Hoàng vâng lịnh trở ra
Cúi đầu quỳ lạy rồi mà hồi quy
Lôi Công Điện Mẫu tức thì
Đằng vân giá võ điều đi theo liền
Thành Hoàng đọc chiếu chỉ truyền

1900.Lôi Công vâng lịnh tới miền Tứ Châu
Bốn phương sấm chớp hồi lâu
Thiên Lôi đánh đã nát đầu Phất Dung
Người nghe sấm chớp đùng
Một hồi nghe lại Phất Dung thác rồi
Ai ai thấy cũng bồi hồi
Lẽ Trời báo ứng phúc thôi rõ ràng
Nghĩ ra trong dạ kinh hoàng
Dữ lành nơi cõi thế gian nhãn tiền
Mấy người tàn bạo mới kiên
Máy trời hoạ phước báo liền như đây
Cũng nên niệm Phật ăn chay
Mắt xem như chớp ở ngay mé nhà
Tiểu thơ thấy đứa gian tà
Lẽ Trời phân xử thiệt là hiển linh
Càng thêm tin tưởng thần minh
Trong lòng van vái cầu xin hộ trì
Mẹ con nương náo theo thì
Đói nhìn ấu tử càng thêm thảm phiền
Lần lần kể đặng ba niên
Ở nơi cỗ miễu xóm làng đều thương
Đêm nằm luốn những tư lương
Con gần bốn tuổi không tường nói năng
Thằng này đi đứng uống ăn
Ngặt vì chẳng biết nói năng điều gì
Ngày qua tháng lại như bay
Mẹ con dìu dắt vậy thì xin ăn
Trong cho con biết nói năng
Tính đà năm tuổi lẽ hằng làm thinh
Tiểu thơ xem xét ý tình
Việc gì biểu cũng thông minh biết rày
Âm dương nào khác tên bay
Con đà bảy tuổi mặt mày phương phi
Tuy là không thấy nói chi
Tự nhiên trong dạ việc gì bày chơi
Cũng hơn con nít trong đời
Thiệt là tâm trí vậy thời thông minh
Cho đến tám tuổi trong mình
Cũng không thấy nói làm thinh như thường
Phúc đâu đến tiết Trùng Dương
Mùng chín tháng chín người thường đi chơi
Đến ngày Huỳnh Đạo lương thời
Ứng thinh bèn nói kêu nơi mẹ rày
Bây giờ chẳng nên ở đây
Đến mai sơn tự gặp ngài diễn kinh
Bữa nay tỏ hết sự tình
Con nay vốn thiệt tiền sinh người già
Bỏ thây nơi trốn Trượt Hà
Tánh Linh thác quá biến ra tiên đào
Khiến cho mẹ gặp ăn vào
Kết làm mẫu tử lao đau nhiều bề
Tiền căn mẹ thiệt nữ khuê
Vì có một việc bất tề hương lân
Ngày kia nói với họ Trần
Sai lời gây đến trong thân ngầy ngà
Khiến cho mẹ con người ta
Mang điều cừu hận nội nhà phân vân
Việc ấy tội ở mẫu thân
Bây giờ mẹ phải chịu phần gian nan
Ngày nay đã mãn tai nàn
Cúi xin từ mẫu lòng an chớ phiền
Con đã biết nẻo Diệu Huyền
Xin mẹ theo trẻ đến miền Mai Sơn
Tới đó con sẽ đền ơn
Lên làm mẹ Phật thế nhơn ai bì
Tiểu Thơ nghe nói dị kỳ
Nữa tin nữa sợ nữa nghi nữa mừng
Nói rằng đường xá xa chừng
Hơn năm mươi dặm núi rừng dễ chi
Mà con lại dắt mẹ đi
Ắt là khó nỗi một khi chưa dời
Tiểu Nhi đáp lại một lời
Con nay có phép tức thời đằng vân
Chi này đường xá xa gần
Xin mẹ sắm sửa khởi thân xuất hành
Tiểu Thơ nghe nói khoe danh
Xem trong khí chất hiền lành thảo ngay
Lời ăn tiếng nói khác thay
Căn Tiên cốt Phật xuống nơi cõi trần
Như vầy nhờ phước thánh thần
Nên con mới đặng mười phần thông minh
Ngày nay con trẻ ứng thinh
Đội ơn trời đất hiển linh hộ trì
Vội vàng hương đốt tức thời
Trước bàn thổ đại gối quỳ tạ ơn
Mẹ con đồng lạy chư thần
Nội trong cổ miễu mười phần đã an
Mẹ con bèn mới ra đàn
Phút đâu ngọn gió thổi ngang hai mình
Bay lên thấm thoát rất kinh
Một hồi yên lặng trong lòng vừa an
Ai ngờ ngồi tại thạch bàn
Tiểu Nhi thưa mẹ nghĩ an tạm ngồi
Để cho con tạm một hồi
Lấy ba phép báo đặng rồi về đây
Bởi ba báo ấy của thầy
Chơn truyền y bát để rày làm tin
Phép đây Thiền trượng vật linh
Du hồn trước quá ra hình đào tiên
Bây giờ còn tại hà biên

2000.Để tôi tới đó lấy liền về đây
Tiểu Thơ mới đáp lại rày
Ba vật báo ấy lúc nay đâu còn
Bỏ rơi ở biển đầu non
Tính là tám chín năm còn chi đâu
Tiểu Nhi rằng chẳng lo âu
Xin mẹ chớ nói mau lâu làm gì
Để con đằng vân ra đi
Tới thâu bửu pháp tức thời về đây
Nói rồi chân bước lên mây
Trượt Hà thẳng chỉ một giây liền về
Vu Y Thiền Trượng còn nguyên
Của này Tứ Tổ chơn truyền đạo tông
Lấy rồi chuyển vận thần thông
Đằng vân trở lại trên không một hồi
Trở về từ mẫu đương ngồi
Tiểu Thơ bổng thấy phúc thôi rất mừng
Đường xa mấy dặm nhưng gần
Đi về giây phút quá chừng là mau
Trong lòng thầm nghĩ trước sau
Ông già biến hoá thiệt hầu chẳng sai
Khiến ta ăn đào có thai
Cho nên con có phép tài anh linh
Thần thông quảng đại thông minh
Cha anh bắt tội tư tình thế gian
Hèn chi nay thấy rõ ràng
Để tôi luốn chịu hàm oan bấy chày
Tiểu Nhi nghe nói như vầy
Đáp rằng thưa mẹ việc này lo chi
Huỳnh Mai đến đó một khi
Con lên làm tổ tức thời giải oan
Nói rồi phấn vận vân đoan
Mẹ con nương gió đưa sang giữa rừng
Tiểu Thơ liếc mắt xem chừng
Nhớ khi tử ải chổ rừng này đây
Thấy càng thêm tủi dạ này
Phải không tìm lão bỏ thây rừng già
Nghĩ thôi còn chẳng bao xa
Thời về đến chỗ Trúc Gia Trang này
Tiểu thơ khó nổi làm khuây
Trong lòng tha thiết luỵ đầy chéo khăn
Hài Nhi bèn mới thưa rằng
Khuyên mẹ chớ khá nỉ non làm gì
Người đời có thạnh có suy
Hết cơn bỉ cực tới hồi thới lai
Cúi xin từ mẫu chớ này
Làm sao con cũng không sai lời vàng
Chẳng bao lâu cũng minh oan
Trúc ông phát bệnh viện sang đến cầu
Khi ấy con có phép mầu
Bao nhiêu oan khúc không cầu cũng minh
Mẹ con phân giải sự tình
Còn đương giữa chốn lộ trình một khi
Lúc ấy Tứ Tổ đến kỳ
Công viên quả mãn tiên tri trong lòng
Một mình ngồi tại nơi phòng
Vân phanh vỏ luyện biết trong máy trời
Kêu trong tăng chúng truyền lời
Thầy nay công mạng đến thời về tây
Chúng tăng nghe nói thưa rày
Tổ Sư rằng muốn về Tây Phương rồi
Lấy ai dạy dỗ chúng tôi
Cuối xin Tổ mạng truyền ngôi người nào
Tổ mạng bày tỏ truyền giao
Lão nhân Trương Thị ở vào tòng lâm
Nay đã thoát hoá phàm tâm
Thần thông quảng đại dương âm Diệu Huyền
Tiếp theo Ngũ Tổ hiện tiền
Pháp danh Hoằng Nhẫn dạy truyền ở đây

Ta nay công mạng đến ngày
Nội chừng giờ ngọ cõi tây trở về
Nội chùa tăng chúng đề huề
Đánh chuông vọng trống hội tề thập phương
Thiện nam tín nữ chật đường
Tới nơi đều đốt đèn hương lạy quỳ
Niệm câu Lục Tự A Di
Trẻ già trai gái đồng quỳ lạy đưa
Sớm mai cho đến ban trưa
Ai ai nghe cũng tới đưa chật đường
Phút đâu trận gió thổi sang
Mùi bay phản phất nhẹ nhàng thơm tho
Trong lòng đương đói cũng no
Cùng nhau vui vẻ chẳng cho ai rầu
Phút đâu giờ ngọ gần hầu
Sãy nghe tiếng nhạc vang đầu trên mây
Tràng Phang xa xuống một dây
Tứ Tổ khi ấy ngồi rày dụng công
Pháp thân chuyển vận thành thông
Sen đâu dưới đất trổ bông lên liền
Tứ Tổ ngồi luyện tự nhiên
Tòa sen phơi phới thăng thiên rõ ràng
Hai bên ngũ sắc vân đoan
Bay lên thẳng chỉ một đường về tây
Khắp trong ba tánh dầy dầy
Đồng lòng quỳ lạy đưa rày Tổ Sư
Ngó theo lên trốn không hư
Giây lâu thanh tịnh tạ từ lui chân
Ai về nhà nấy xong rồi
Trong chùa tăng chúng đồng ngồi liệu toan
Tổ Sư chỉ truyền lời vằng

2100.Phải nghinh Ngũ Tổ đăng đàn tiếp ngôi
Chúng ta không lẽ để ngồi
Mau đi tìm rước đặng hồi mới an
Tây Nam thẳng chỉ một đàn
Đồng lòng lớn nhỏ đốt nhang khẩn cầu
Ra đi mấy dặm hồi lâu
Ngó trông chẳng thấy đường hầu cách xa
Bổng đâu có một đàn bà
Với thằng con nít còn xa xem chừng
Chúng tăng thấy vậy chẳng ưng
Đồng lòng đứng lại ngó chừng với nhau
Gần xa coi kiếm trước sau
Không ai lai giảng lẽ đâu người này
Có một ông tăng nói rày
Đàn bà con nít như vầy phải đâu
Hễ mà tổ mạn làm đầu
Thần thông quảng đại mới âu trưởng quyền
Đua nhau bàn luận chưa yên
Thiện nam tính nữ ưu phiền thảm thương
Chi bằng lại đó hỏi han
Nói ra nghe thử hành tàn dường bao
Cùng nhau đến hỏi âm hao
Bà có gặp Phật chỗ nào đâu chăng
Ngũ Tổ ứng tiếng đáp rằng
Hỏi trong thiện tính chúng tăng tu hành
Tuy có con mắt trong xanh
Con ngươi chẳng có dữ lành biết đâu
Phật sống trước mắt chẳng cầu
Còn đi tìm kiếm nơi đâu xa đàn
Ta đây Phật sống rõ ràng
Tứ Tổ trước để pháp đàn cho ta
Chúng tăng mở mắt xem qua
Vu Y Thiền Trượng coi mà phải chăng
Tứ Tổ truyền dạy ta rằng
Nối ngôi Ngũ Tổ hiệu Hoằng Nhẫn đây
Chúng tăng nghe nói như vầy
Bán nghi bán tín lẽ này khó toan
Nên tám chín tuổi dung nhan
Bao nhiêu pháp luật lại sang trị gì
Ngũ Tổ biết trước một khi
Chúng tăng chẳng phục mình vì ấu thơ
Tức Thời chuyển hoá thần cơ
Gió đâu bay đến bây giờ to to
Trên trời mưa xuống như tro
Làm phép tắm rửa cho mẹ sạch mình
Tường vân ngũ sắc rất xinh
Vầng suy bốn phía theo mình Nương Nương
Long xa phụng tán đều trương
Tràng phang bửu cái tỏ tường hai bên
Nương Nương khi ấy bước lên
Áo tiên rực rỡ ngồi trên xe rồng
Pháp thân hiển hiện thần thông
Khắp nơi dân chúng thấy đều thất kinh
Cùng nhau quỳ lạy thưa trình
Lễ mừng Phật Mẫu thương tình chúng sanh
Chúng tôi thỉnh về am thanh
Tiếp nghinh Ngũ Tổ xin đành lòng an
Ngũ Tổ biết trước cơ quan
Liền thương với mẹ thượng sang tức thời
Chúng tăng rước về tới nơi
Trong chùa chuông trống vậy thời vang rân
Hương đèn nghinh tiếp rần rần
Trong chùa cho đến ngoài sân chật đường
Chư tăng cầu thỉnh nương nương
Ngay chùa ngồi thẳng hậu đường nghỉ an
Ngũ Tổ đưa mẹ hậu đàn
Trong chùa có lập sẵn sàng một ngôi
Bây giờ Phật Mẫu an ngồi
Lễ nghinh Ngũ Tổ lại ngôi chánh tòa
Đèn trong hương đốt chói loà
Ngũ Tổ đứng giữa Phật toà nguyện hương
Ba phen quỳ lạy cúng dường
Đến ngôi Tam Bảo thập phương một lần
Đến nghinh Bồ Tát hương phần
Hai bên sau trước ân cần một phen
Rồi vào phương trượng nhan đèn
Chỗ ông Tứ Tổ hành thiền trước khi
Ngũ Tổ liền cuối lạy quỳ
Rồi bèn niệm Phật chấp đi ba vòng
Nội chùa tăng chúng mừng lòng
Thỉnh ông Ngũ Tổ vào trong bồ đoàn
Cùng nhau quỳ lạy vội vàng
Lễ mừng Ngũ Tổ bình an trị vì
Ngũ Tổ tịnh toạ từ bi
Chư thân chấp trưởng cầu thầy hỏi thăm
Xem trong niên kỷ tổ tông
Ước tám chín tuổi thần thông anh tài
Chùa này Tứ Tổ truyền lai
Chúng tôi thương tiếc không cho ai bằng
Ngũ Tổ biết ý đáp rằng
Có ta Ngũ Tổ lẽ hằng nối ngôi
Chư tăng nghe nói hẳn hòi
Thưa rằng trong nối có thôi như vầy
Tôn Phong truyền ở phương tây
Còn như học đạo chổ này sao xong
Ngũ Tổ rằng nối chánh tông
Thiền Lâm khắp ở phương đông độ người
Nội chùa tăng chúng mấy mươi
Hãy đều khâm phục thiệt người thông minh
Hỏi ra nhằm phải luật kinh

2200.Người phàm đâu đặng hiển linh như vầy
Cùng nhau quỳ lạy thưa rày
Đăng đàn thuyết pháp ngày nay giáo truyền
Ngũ Tổ ngồi trước Phật tiền
Giản phân pháp luật diệu huyền thông minh
Dặn trong tăng chúng phải tinh
Thiện Nam tín nữ giữ gìn cái tâm
Làm người cho khỏi sai lầm
Ngày đêm thanh tịnh cái tâm lo gì
Lòng lành tưởng phải tương tùy
Làm dữ hao kém tức thì cái tâm
Một ngày mong tưởng dữ lầm
Dữ chưa làm đó ác thần đã theo
Không lòng tướng tốt phải theo
Có lòng không tướng theo lòng lành
Như dường xuân cỏ tốt xanh
Thường coi như vậy mà xanh thêm nhiều
Làm lành thì dữ phải tiêu
Phước tuy chưa đến hoạ nhiều lánh xa
Người nào lòng chứa giang tà
Cũng như hòn đá để mà mài dao
Ở nơi trước mắt ra vào
Coi thường cũng vậy quyết nào có hai
Cho nên chừng trong một ngày
Không lành thời dữ bởi rày tại tâm
Ngày ba phen xét lỗi lầm
Hổ cho giây phút phóng tâm tức thời
Vui mừng buồn giận đổi dời
Khác thường như vượn truyền thời trên cây
Trong kinh có nói như vầy
Vân Thù Bồ Tát chầu nay Phật đàn
Lạy cầu Phật Tổ hỡi han
Như người tuổi nhỏ bạo tàn hung hăng
Đến già tỉnh ngộ ăn năng
Gắng công tu luyện lẽ hằng làm sao
Lâm chung hưởng phước bực nào
Phật Tổ có phán thấp cao sự tình
Biển khổ tuy rộng thinh thinh
Trở đầu ngó lại thấy tin gần bờ
Lời khuyên thiện tín bây giờ
Tu hành là việc thiên cơ nhiệm mầu
Mọi việc lớn nhỏ bất câu
Gặp thời làm phước chớ hồi bỏ qua
Gặp việc dữ nhỏ lánh xa
Lòng hằng tưởng Phật Di Đà làm răn
Ngũ Tổ vẫn bảo chư tăng
Tuân theo quy giới kinh văn thọ trì
Ai mà tình quyết quy y
Nghe trong kinh ngữ phải đem vào lòng
Giảng kinh đã mãn thời xong
Chư tăng thiện tín ngoài trong lạy từ
Ngũ Tổ bước vào phòng tư
Thiện nam tín nữ tạ từ hồi quy
Chư tăng mừng rỡ một khi
Khen rằng phân giải luật quy nhiệm mầu
Thiệt là ý nghĩa cao sâu
Chúng ta nghe đặng đạo mầu rất may
Ngũ Tổ kế tự ngồi rày
Dạy trong tăng chúng đêm ngày nghiêm trang
Trong chùa nay đã bình an
Nói qua Trúc Lão gia đàn thạnh suy
Ỷ giàu hiếp kẻ cơ nguy
Lòng toan bạo lực khinh khi người lành
Trai thứ Trúc Hổ là danh
Ăn ở độc dữ tung hoành bất nhơn
Trong lòng tích ác như sơn
Phước nhà hưởng hết đến cơn tai nàn
Công tạo xem xét hành tàn
Đến kỳ thượng tấu Ngọc Hoàng phân minh
Ngọc Hoàng nghe tấu chương trình
Phán đòi nhị vị thần minh ứng hầu
Hoàng hôn đạo sỹ về chầu
Đại sư khuyên gắng cúi đầu trước sân
Ngọc Hoàng giáng chỉ ân cần
Ta sai sắc lệnh nhị thần khâm tuân
Đồng lòng xuống trốn phàm trần
Trúc Gia định tại ân cần báo oan
Trong mình nhơn diện xanh xao
Bốn mươi chín bữa rã tan thể hình
Hóa ra nung huyết trong mình
Dữ lành báo ứng công bình chẳng oan
Còn thằng Trúc Hổ lăng loàn
Bắt hồn giao chốn âm quan ngục tù
Phong đô Đại Để giữ gìn
Cầm nơi địa ngục hành hình khảo tra
Còn thây bỏ nơi rừng già
Chiếu theo âm luật đặng mà báo oan
Còn nàng Lâu Thị lâm nàn
Bị tay Trúc Hổ giết oan linh hồn
Cho đầu thai phẩm thượng tôn
Giàu sang trên bậc chín không ai bì
Làm người tôi tớ trọn nghì
Mạng chung đao kiếm vậy thời báo oan
Hai thần lãnh chỉ vọi vàng
Cúi đầu lạy tạ Ngọc Nhan thi hành
Lẽ trời báo ứng dữ lành
Thiệt là một mảy bại hành không sai
Cho nên hoạ phước vãng lai
Thạnh suy bỉ thới dễ ai biết rày
Trúc ông Viên Ngoại năm nay

2300.Tuổi già bảy chục đến ngày thọ viên
Mời trong thân tộc xóm giềng
Đặt bày rượu thịt yến duyên vui mừng
Sửa sang nhà khách tưng bừng
Hoa tây đèn khí sáng chưng chói lòa
Bà con hương lý gần xa
Đồng lòng đều đến chật nhà vui chơi
Kẻ ca người hát khuyên mời
Kẻ đờn ngoài trỗi lớp thời làm thơ
Chỗ uống rượu chỗ đánh cờ
Thích tình trên dưới trẻ thơ vui vầy
Tiệt bày lễ nhạc dưng đầy
Hai trai quy hiến ba tuần rượu cơm
Đủ mùi ngon ngọt béo thơm
Sơn trân hải vị sẳn đơm dưng thường
Trúc ông ngồi giữa thành đường
Thôn hương quyến thuộc kính nhường lạy dưng
Trong nhà lớn nhỏ lại mừng
Đồng lạy yến ẩm biết chừng nào vui
Miếng ngon vật lạ đủ mùi
Dưới trên lớn nhỏ đặng vui tiệt huỳnh
Hương thôn lân lý đồng tình
Chúc mừng lễ thọ muôn đình quang huy
Ba ngày mãn tiệt thọ kỳ
Ai về nhà nấy vậy thời đã an
Thiệt là nỗi chốn bày trang
Đồng khen Viên Ngoại giàu sang trên đời
Yến viên mãn tiệt vui chơi
Trở vào trong tướng nghĩ ngơi giấc què
Hết vui mừng đến ai dè
Hoàng ôn đạo sĩ đến đè một khi
Làm cho đau bụng tức thì
Viên Ngoại đương ngủ trong khi giật mình
Ai ngờ phát đau thình lình
Vậy thời dỡ áo coi hình ra sau
Thấy da bụng đỏ nổi cao
Hơi ra nóng nảy sờ vào nhứt đau
Một hồi sưng lên rất cao
Lớn bằng cái mặt trước sau dạng hình
Miệng tai mũi mắt giống in
Coi như cái mặt ngồi nhìn chẳng sai
Dựt đau trong bụng thường hoài
Ngồi trông mau sáng tìm hoài thuốc thang
Đến chừng trời mọc bình quang
Phát lên nó ngứa gãy càng đau thêm
Thuốc thang thoa phết không êm
Giờ ngọ ra miệng lại thêm lạ kỳ
Miệng trong mục ghẻ một khi
Giây lâu kêu hỏi vậy thì đòi ăn
Đêm ngày đau nhứt khôn ngăn
Than vang chắc lưỡi cắn răng hít hà
Miệng ghẻ đòi ăn kêu la
Lại thêm đại tiểu cũng ra đó hoài
Hơi bay nồng nực thúi khai
Một mình chẳng dám cho ai lại gần
Trong nhà than khóc rần rần
Tầm đà khắp hết xa gần lương y
Chạy lo nữa tháng ly bì
Không thầy nào biết chứng gì là danh
Nội nhà con vợ xoay quanh
Cùng phương điều trị chẳng lành chút nao
Cùng nhau than khóc ra vào
Luận bàn không biết làm sao bây giờ
Lẽ nào để vậy mà chờ
Thuốc thang chẳng bớt bao giờ mới thuyên
Chi bằng tìm chốn chùa chiền
Nghe đồn Phật sống hiện tiền thế gian
Ở chùa tại núi mai sang
Khắp trong thiên hạ đồn vang xa gần
Trúc Long thương xót phụ thân
Vào thưa Viên Ngoại phân trần căn nguyên
Viên Ngoại nghe nói thuốc tiên
Hối con mau khá tua liền phải đi
Trúc Long vâng lệnh tức thì
Ra đường vừa chạy vừa đi khôn này
Trông chừng dặm thẳng đường dài
Ngó Mong xem thấy Huỳnh Mai Sơn rày
Uớc chừng vài dặm xa thay
Mau chơn tới thấy hiệu rày Huỳnh Mai
Lòng mừng mỏi mệt không này
Vào chùa quỳ trước lạy rày một khi
Thưa rằng Đức Phật từ bi
Ngưỡng trong cứu độ vậy thì bệnh căn
Vì cha tôi có bệnh rằng
Ban đầu tại bụng phát hằng nhứt đau
Một hồi sưng lên rất cao
Hình như cái mặt mà đau thêm nhiều
Tưởng là than thuốc nó tiêu
Ai dè ra miệng như yêu quỷ hình
Biết đòi ăn uống đêm ngày
Không thầy nào biết danh rày ghẻ chi
Tầm đà khắp hết lương y
Thuốc thang thoa phết coi rày như không
Tôi nay cầu lạy tổ tông
Từ bi cứu xã ngưỡng trong đức dài
Ngũ Tổ nghe biết trước rày
Khen rằng con thảo như nay ít người
Lòng ta thấy vậy thương ngươi
Bởi căn bệnh của cha người đau đây
Nhơn gì oan trái mà gây

2400.Biểu cha ngươi đến chỗ này giải oan
Trúc Long lạy tạ ra đàng
Về nhà mới tỏ hành tàn cha hay
Tổ Sư dặn bảo ngày nay
Cha lên cầu thuốc bệnh này mới thuyên
Trúc Hổ nghe nói mắng liền
Những đồ yêu quỷ Phật tiên đâu mà
Làm cho mệt nhọc cha già
Để tôi lên đó đánh mà ác tăng
Để nó tự thị tài năng
Biểu cha phải đến nó hằng mới cho
Phen này tôi mới giận to
Đừng thèm cầu luỵ những đồ làm chi
Nói rồi quầy hoả ra đi
Người đời hết thạnh tới suy khó lường
Một mình rong rủi dặm trường
Đại sư khuyên rắn hoá dường dắt đi
Trúc Hổ thấy nói một khi
Tưởng đà gần đến mừng đi theo hoài
Thẳng qua phía bắc dặm dài
Hai bên rừng bụi sơn đài quanh con
Nương theo dấu thỏ lần dò
Phần trời gần tối thêm lo trong lòng
Vẫn nghe hùm gấu kêu ong
Ai dè lạc nẻo vào trong hang rày
Phần thì đi bộ một ngày
Lại thêm bụng đói ngồi rày thở than
Bây giờ trời tối lỡ làng
Mịt mờ rừng bụi biết đàn nào đi
Một mình lo sợ xiết chi
Đêm trường chẳng ngủ trông thì sáng ra
Đến chừng trời mọc xem qua
Ai dè chẳng có đường ra phương nào
Xoay quanh chẳng biết làm sao
Phần thời bụng đói như bào xép ve
Ở trong hang thẳm vắng que
Ngày thời vượn hú tối ve kêu sầu
Trúc Hổ nay đã đáo đầu
Than rằng ai có biết đâu mà tìm
Như vậy mà chết cho êm
Sống chi đói khát ngày đêm mà vầy
Nói rồi nằm nghỉ một giây
Linh hồn bị bắt đi ngay Diêm Đình
Phong Đô cầm tại ngục hình
Cứ theo âm luật công bình khảo tra
Trúc Hổ hồn ở Diêm La
Cái thây còn chốn rừng già hang xâu
Ở nhà Viên Ngoại lo âu
Cớ sao Trúc Hổ đi đâu chưa về
Trúc ông đau nhức ủ ê
Than trời trách Phật chẳng hề chút an
Bèn sai Trúc Long mau toan
Kiếm tìm Trúc Hổ đi đàng làm sao
Trúc Long nghe bảo âm mau
Vội vàng dời gót khổ lau không này
Vừa đi vừa chạy thường hoài
Tới chùa quỳ trước tổ đài bẩm phân
Nay tôi cầu thuốc phụ thân
Cúi xin tổ Đức ra ân cứu nàn
Cho tôi cầu thỉnh tiên phan
Về cho thân phụ đặng an bịnh lành
Thiệt là tổ Đức tái sanh
Ngàn năm tạc dạ lưu danh muôn đời
Ngũ Tổ biết trước đáp lời
Chẳng phải quyết đến cầu thời tiên phương
Vì việc huynh đệ đi đường
Kiết hung không biết lo lường hỏi thăm
Em ngươi đi đã bật tâm
Sao đây thời biết hỏi thăm làm gì
Nay người tua kíp về đi
Ta cho một vật tương tùy hồi gia
Gói này đem về tới nhà
Giao cho mẹ gả xem qua thời tường
Trúc Long nghe nói lo lường
Cúi đầu báy tạ ra đường hồi quy
Về nhà thưa mẹ một khi
Tổ Sư biết trước vậy thời sự duyên
Chẳng phải đi cầu thuốc Tiên
Về việc huynh đệ đến miền am thanh
Đầu đuôi nói hết ngọn ngành
Đưa tôi một vật biểu rày về đi
Đến nhà giao mẹ tức thì
Xem qua biết đặng một khi sự tình
Viện Quân nghe nói chưa minh
Vội vàng mở gối xem hình làm sao
Ai dè một chiếc giày tàu
Chỉ xanh thiêu giống cái hình giày con
Viện Quân trong dạ héo von
Giầy này từ thuở mẹ con phân lìa
Lúc con đi đã có chia
Một người một chiếc phân lìa bấy lâu
Lời nguyền hai chiếc gặp nhau
Mẹ con ắt đặng trước sau sum vầy
Bây giờ gặp chiếc giày này
Cớ sao mà lại về tay thầy chùa
Một mình suy nghĩ hơn thua
Chỉ e nhi nữ vào chùa sau đây
Đại nương nghe nói thưa rày
Nay đã gặp đặng giày này về đây
Ắt là có lẽ sum vầy

2500.Chi bằng tới đó coi rày dường bao
Mẹ đi thăm hỏi âm hao
Chiếc giày duyên cớ làm sao cho tường
Cha thời cầu thuốc Tiên phương
Phải là lưỡng lợi hai đường đều xong
Viện Quân bèn kêu Trúc Long
Sửa sang xe ngựa đồng lòng mà đi
Vào thưa Viên Ngoại một khi
Xin ông ráng sức đồng đi lên chùa
Viên Ngoại nghe nói hơn thua
Y theo con vợ đến chùa thuốc thang
Lên xe đau khổ muôn ngàn
Rên la than thở dọc đường vang rân
Trúc Long Viên Ngoại Viện Quân
Ba xe thẳng tới mé rừng một khi
Động lòng nhớ tới ấu nhi
Than rằng Trúc Hổ cũng đi đường này
Cớ chi mà lại mất thây
Tính đã hơn nửa tháng chầy bật tâm
Viện Quân luỵ nhỏ đầm đầm
Phần thương nhi nữ ruột tầm héo von
Thấy giày chẳng thấy mặt con
Tính đà hơn tám năm tròn biệt ly
Đại nương thấy mẹ sầu bi
Kiếm lời diệu ngọt tùy thời gián can
Trong xe luống những lo toan
Phúc đâu đã đến Mai Sang hầu gần
Tới nơi dừng ngựa ngoài sân
Gạo dầu hương sáp ân cần cúng dâng
Đồng vào lạy Phật ba tuần
Rồi vô phương trượng lại mừng Tổ Sư
Ngưỡng trong đại đức từ bi
Tôi đau bệnh chứng thiệt hư dường nào
Tổ Sư bèn mới hỏi chào
Rằng đau chứng ấy có nào lạ chi
Mà trong các thầy lương y
Không biết chứng ấy tên thì Diện Sang
Đời Lương Võ Đế rõ ràng
Tại chùa Phổ Tuế có chàng Tân Nhơn
Tu hành tích ác như sơn
Hình người lòng thú bất nhơn nhiều lần
Chứa nên oan nghiệp nơi thân
Đến chừng báo ứng quả nhân khốn nàn
Cũng đau bệnh nhơn Diện Sang
Nhờ Thích Ca Phật trị an bệnh lành
Từ ấy đến nay chúng sanh
Không có ai nữa tích thành bệnh căn
Bây giờ ngươi đau đây rằng
Ắt là người cũng lòng hằng trái ngang
Cho nên phát chứng Diện Sang
Ghẻ này độc tại tâm can phế tỳ
Bốn mươi chín bữa đến kỳ
Hóa ra nôn huyết tức thì mạng vong
Trúc ông nghe nói khóc ròng
Viện Quân lạy với vợ chồng Trúc Long
Nghe rồi lăn khóc như ong
Đồng quỳ cầu lạy tổ ông cứu rày
Tổ ông đáp lại lời này
Muốn ta trị thuốc bệnh này đặng an
Bởi vì là bệnh trái oan
Cho nên mới phát Diện Sang như vầy
Nhưng mà chẳng phải ta đây
Không phương điều trị bệnh nay đặng lành
Bởi vì độc tại tâm sanh
Phải tìm cho được gái lành sữa non
Uống với thuốc hườn của ta
Kỳ trong một bữa ắt là trừ căn
Trúc ông nghe nói than rằng
Xưa nay trời đất lẽ hằng âm dương
Vợ chồng là đạo cang thường
Nam tinh nữ huyết đồng tinh hiệp hòa
Mới đà kết đặng thai ra
Như lời Tổ dạy tầm đà khó thay
Khắp trong cuộc thế xưa nay
Không chồng lại có con rày ở đâu
Thiệt là khó nỗi lo âu
Sữa này không biết nơi đâu mà tầm
Tổ rằng ngươi nói đã lầm
Có bệnh mà chẳng khuấn tầm thuốc hay
Làm sao cho hết bệnh rày
Bởi nghi trong dạ lời này nói sai
Không chồng mà lại có thai
Ắt là dưới thế không ai có rày
Bằng người không tin lời này
Làm sao mà có tôi nay cứu đời
Trúc ông nghe nói mấy lời
Trong lòng trực nhớ đến nơi việc nhà
Phụng Thơ con gái của ta
Ăn đào có nghén nó đà thác oan
Phải chi còn nó lo toan
Phen này ắt đặng cứu an bệnh lành
Tử dạ bất khả phục sanh
Bây giờ việc đã bất thành ăn năng
Viện Quân đứng một bên rằng
Vội vàng thưa mới hỏi thăm lời này
Tổ sư trước đưa chiếc giày
Ở đâu mà có vật này trao ra
Cầu xin Tổ Sư phân qua
Cớ sao giày lại ở mà chùa đây
Tổ Sư đáp lại lời này

2600.Chiếc giày của mẹ tôi nay để rằng
Viện Quân nghe nói đã đành
Tuôn rơi hột lệ ngọn ngành thưa qua
Từ con gái tôi ở nhà
Gắng công thiêu một đôi mà giày xanh
Đến khi gặp việc chẳng lành
Mẹ con ly biệt đã đành chia hai
Lời nguyền chứng có Thiên Thai
Một người một chiếc để mà hộ thân
Chừng nào hai chiếc đặng gần
Ắc là con mẹ đến phần đoàn duyên
Ngày nay hai chiếc hiện tiền
Mẹ con chưa gặp lỗi nguyền lắm thay
Ngũ Tổ liền mới tỏ bài
Mẹ Tôi hình thật ở nơi hầu đàn
Muốn cho biết nẻo hành tàn
Theo ta coi thử rõ ràng phải không
Viện Quân nghe nói mừng lòng
Bèn kêu Viên Ngoại vợ chồng Trúc Long
Đồng theo Ngũ Tổ vào trong
Tới cung An Lạc cửa phòng một khi
Đánh ba hồi khánh lâm kỳ
Quân nghe hiệu lệnh tức thì chạy ra
Vội vàng mở cửa xem qua
Tổ Sư liền bước vào nhà một khi
Trúc ông con vợ đồng đi
Tới phòng xem thấy vậy thời tiểu thơ
Phụng Thơ bèn hỏi bây giờ
Mẹ cha anh chị hờ cơ đến rày
Làm sao biết tôi ở đây
Nay đà mừng đặng xum vầy rất may
Trước nhờ anh chị em rày
Toan mưu lập kế tôi đây mới còn
Tưởng là thân gửi sông non
Nào hay đâu đặng mẹ con hiệp hòa
Bây giờ sum hiệp một nhà
Ơn anh nghĩa chị sánh bằng biển non
Viện Quân xem thấy mặt con
Than rằng ly biệt mất còn nào hay
Cớ sao mà ở chùa này
Duyên do tua khá tỏ bày căn nguyên
Tiểu Thơ bèn đáp lại liền
Kể từ phân cách qua miền Tứ Châu
Ở nơi cổ miễu thương âu
Gian nan phải chịu thảm sầu phải mang
Động lòng lụy nhỏ chứa chan
Nghĩ đà nhiều nỗi đoạn càng khổ tâm
Cũng nhờ trời phật thánh thần
Bao phen đã thác nhiều lần mạng vong
Căn do nói hết đục trong
Viện Quân nghe nói khóc ròng thở than
Từ khi con bước ra đàn
Ngày đêm luốn những tin nhàn bật tâm
Tính đà kế đặng tám năm
Để sầu trong dạ đầm đầm bấy lâu
Mẹ con than khóc ôm nhau
Kể làm sao xiết thảm sầu nhiều cơn
Trúc Long bèn hỏi thua hơn
Tiểu Thơ bày tỏ nguồn cơn sự tình
Đội ơn đại tẩu thân huynh
Bây giờ gặp đặng phỉ tình cùng nhau
Phải chi chẳng có chị dâu
Ắt là phải thác còn đâu đến giờ
Viên Ngoại nghe nói chi cơ
Than rằng cho đến bây giờ mới hay
Tưởng là thiệt thác những ngày
Ai dè đâu tám năm nay mới tường
Thôi con cũng đối chút thương
Khi cha nóng giận nhiều đường trước hung
Nay cha nghĩ lỗi muôn trùng
Xin con mở lượng rộng dung chớ này
Bao nhiêu việc trước nạn tai
Bởi cha không rõ lầm sai nhiều bề
Nay đà gặp đặng hiệp huề
Bệnh cha rất trọng gần kề mạng chung
Xin con lòng cũng rộng dung
Ra công cứu độ bệnh cùng một khi
Tiểu Thơ thưa lại vâng vi
Cuối xin cha mẹ vậy thì nghe phân
Tôi nay cam lỗi mười phần
Vì cha bệnh trọng không gần dưỡng nuôi
Thiệt là tội ở thân tôi
Nay đã gặp đặng khúc nôi sự tình
Phải chi ở trong gia đình
Làm sao cứu đặng thân sinh phen này
Bây giờ cha mẹ đến đây
Một đàn sum hiệp bệnh này lo chi
Để tôi nói với ấu nhi
Ắt là có phép giải nguy tức thời
Tiểu Thơ chịu miệng dứt lời
Bèn kêu Ngũ Tổ vậy thời tỏ phân
Xin con vì mẹ ân cần
Trị bệnh ngoại tổ mười phần đặng an
Trước là trung hiếu lưỡng toàn
Sao lại con đặng minh oan mẹ rồi
Tổ Sư biết trước khi khúc nôi
Đáp rằng nay mẹ bảo tôi cứu nàn
Thời tôi vâng lệnh cứu an
Nói rồi vào thẳng hậu đàn một khi
Bèn lấy tiên đơn tức thì

2700.Đem thoa mặt ghẻ một khi tiêu liền
Ông bà mừng đặng hữu duyên
Khiến rằng người nói thuốc tiên không lầm
Thiệt là phép Phật cao thăm
Thuốc thoa một khắc trong tâm khác liền
Viên Ngoại nhớ đến căn nguyên
Hỏi thăm Trúc Hổ nhân duyên đường nào ?
Tổ Sư bày tỏ thấp cao
Bởi vì Trúc Hổ bào hao hùng cường
Trong lòng tật đố hiền lương
Giết nàng Lâu Thị đoạn trường thác oan
Lâu Thị thế mạng cứu nàn
Mẹ con tôi khỏi suối vàng vong thân
Cũng nhờ trời phật thánh thần
Hộ trì con mẹ thoát vòng tay ương
Trúc Hổ hành động bất lương
Ngọc Hoàng gián chỉ tai ương định kỳ
Cho nên Trúc Hổ ra đi
Lạc đường vào chốn vậy thì Hổ Khanh
Bảy ngày nhịn đói trong xanh
Linh hồn bị bắt xuống thành Phong Đô
Thây còn nằm trong Khanh Ô
Giữ lành báo ứng chết khô nơi rừng
Nội nhà nghe nói nhớm chân
Cùng nhau than khóc tưng bừng thở than
Ngũ Tổ đáp lại rõ ràng
Ngày trước giết mẹ tôi mang khổ hình
Phàm trong huynh đệ đoạn tình
Cho nên mắc phải tội hình lâm ly
Trúc Long đáp lại một khi
Bất niệm cửu ác chân vi đại từ
Trọng ân đại đức Tổ Sư
Từ bi mở rộng phước dư cứu người
Tổ Sư nghe nói miệng cười
Rằng mẹ tôi trước cũng nhờ cậu hai
Mẹ tôi thoát khỏi nạn tai
Ơn Cậu sánh tại non cao sông dài
Nên tôi lòng chẳng bao này
Vì tình mẫu cựu ra tay cứu nàn
Nói rồi bước lại hậu đàn
Làm phép chén nước vội vàng đem ra
Linh phù thuyết pháp trừ tà
Giao cho tăng chúng đến mà Hổ Khanh
Phép trao đặng báo đành rành
Đến nay cải tử hoàn sanh tức thì
Tân nhơn vâng lệnh ra đi
Trong chừng mấy dặm tới mà Hổ Khanh
Đứng xem thấy những cây xanh
Trực nhìn hang thẩm xung quanh không đường
Đứng tại miệng hang không tường
Nhớ lời Tổ dạy truyền phương phép màu
Đốt bùa thổi xuống hang sâu
Rưới chung nước phép dây lâu đất bằng
Phong đô Đại Đế hay rằng
Phật cứu Trúc Hổ hồi thăng dương trần
Tăng nhân đem nước lại gần
Rưới vào khắp hết châu thân thi hài
Tức thời chuyển động chân tay
Cho uống nước phép tỉnh lai dậy ngồi
Ngẩn ngơ hồn phách một hồi
Khác nào giấc ngủ giật mình chiêm bao
Tân nhơn bày tỏ âm hao
Trúc Hổ nghe nói xiết bao ân tình
Ai dè tử khứ huờn sinh
Phải không còn ở ngục hình âm ti
Nói rồi theo người đồng đi
Trở về am tự vậy thời tới nơi
Mẹ cha anh chị tức thời
Lòng mừng chi xiết nhờ nơi Tổ huyền
Hồi sinh cải tử một phen
Thiệt là phép Phật hiện tiền anh linh
Thần thông quảng đại thất kinh
Xương khô cứu sống hiển linh phép màu
Trúc Hổ bước tới cúi đầu
Cảm ơn Tổ Đức phép màu tái sinh
Phải không ở chốn ngục hình
Bao giờ thoát khỏi đầu thai dương trần
Tổ Sư đáp lại ân cần
Để tôi tỏ hết căn phần quả nhân
Mẹ tôi tiền thế chánh chân
Một người khuê nữ thiện dân tu hành
Ăn chay niệm phật làm lành
Của tiền giúp đỡ tu hành chùa am
Cho nên nhân quả phải cam
Vì tôi tiền thế cũng làm thầy tu
Đêm ngày gìn giữ công phu
Áo cơm khuê nữ ăn tu trọn đời
Lâm chung về đến cõi trời
Phải đầu thai lại trả thời quả nhân
Làm người giàu có hữu dâng
Trương Hoài chữ đặt tuổi hơn bảy tuần
Nhờ ơn Tứ Tổ nhắc trần
Hồi tâm tu luyện rừng tòng sáu năm
Tứ Tổ truyền chỉ đạo tâm
Xát phàm bỏ trốn mé sông Trượt Hà
Quả đào nhập bụng dựng ra
Kết làm mẫu tử sau mà đền ơn
Ai dè cậu ba bất nhơn
Toan mưu giết hại chịu cơn khốn nàn
Mai nhờ Lâu Thị mới an

2800.Chẳng chi con mẹ suối vàng vong thân
Lại có cậu hai lòng nhân
Mẹ con tôi mới toàn thân đến rày
Phải không thì đã bỏ thây
Bây giờ ai cứu việc này cho an
Viên Ngoại nghe nói cơ quan
Mặt nhìn Trúc Hổ hổ mang nhiều bề
Nghĩ mình làm việc bất tề
Ngày nay thấy vậy khó bề hỏi han
Tổ Sư pháp luật đa đoan
Thần thông quảng đại rõ ràng hiển linh
Cha con nay quyết đồng tình
Cúi xin Tổ mạng cầu xin chỉ truyền
Bằng lòng sám hối tiền khiên
Ăn chay niệm Phật tinh chuyên tu hành
Dóc lòng cải dữ làm lành
Ở nơi am tự lòng đành quy y
Yêu cầu Tổ mạng từ bi
Ra ơn chỉ điểm luật quy dạy truyền
Tổ Sư rằng đạo tu hiền
Ai mà có chí cầu huyền khổ tâm
Tu hành xả phú cầu bần
Xả thân cầu đạo nhiều phần gian nan
Ta đây chẳng phải phàm thai
Vâng lệnh Phật Tổ sắc sai hạ trần
Hỡi còn nhiều nỗi gian thân
Sáu năm tu luyện cực thân rừng tòng
Bỏ thây trôi nổi biển Đông
Tánh linh mới đặng khắp thông đất trời
Huống người phàm tục ở đời
Tham sân tật đố nhiều lần thị phi
Miệng nói mà lòng chẳng y
Uổng công tu luyện uổng khi công thành
Có câu sanh sự sự sanh
Hại nhân nhân hại kết thành trái oan
Thân tu tâm nổi bất đoan
Tuy ở am tự lòng toan dối đời
Phép tu chẳng đặng đổi dời
Lau chùi Tam Bảo không dời phút giây
Hễ Là niệm Phật ăn chay
Trước sau như một đêm ngày cần lau
Từ bi nhẫn nhục tương rau
Một lòng Tưởng Phật rồi sao mới thành
Trong kinh Phật dạy đành rành
Người nào tu luyện lòng sanh thói tà
Nửa chừng mà lại bỏ qua
Như đi dấp té xuống mà Hổ Khanh
Như thuyền ra giữa dòng xanh
Thình lình bị nước rất lành đặng thay
Tuy là niệm phật ăn chay
Kẻ siêu người đọa xưa nay thiếu gì
Ngũ Tổ phân giải luật quy
Ra vào liền tỏ tức thì biểu danh
Tỏ rồi ngồi nhập định rằng
Pháp Thân xuất hiện thượng thăng thiên đình
Đem dâng chương biểu tấu Trình
Ngọc Hoàng chuẩn tấu phân minh chỉ truyền
Sắc phong đọc trước án tiền
Tổ Sư Tam Thế căn Tiên duyên lành
Đạo tâm thâm trọng tu hành
Thần thông quảng đại nay thành sắc phong
Pháp giới toàn thân Phật Vương
Sao về chứng cõi Tây Phương muôn đời
Phụng Thơ tiền thế làm người
Thiện đường tác phước trọn đời tiết trinh
Đời này niệm Phật làm lành
Trường chay khổ hạnh nay thành sắc phong
Dục Anh Thánh Mẫu Ngươn Quân
An hưỡng Cực Lạc mấy xuân chẳng già
Lệnh truyền thế nữ tiên nga
Tràng phang bữu cái đặng mà tiếp nghinh
Ban ngày xuống rước phân minh
Pháp thân hiện xuất hiển linh rõ ràng
Còn Trúc Đình tạo bạo tàn
Ứng đau mục ghẻ rã tan thể hình
Bởi vì Phật Mẫu tưởng tình
Cho nên xá tội thọ linh kỷ ngoài
Như cần tu luyện hôm mai
Lâm chung mới trọn liên đài thấp cao
Viện Quân Triệu Thị cần lao
Ở đời nhân đức cho vào đầu thai
Trở nên làm người con trai
Lớn lên đổ trạng mang đai ấn rồng
Nhớ căn làm phước âm công
Đến sau quả mãn tùy tùng sắc phong
Còn hai vợ chồng Trúc Long
Lên làm tể tướng trào phong đương quyền
Ngày sau nhớ lại tiền duyên
Ăn chay niệm phật công viên trọn đời
Còn nàng Lâu Thị trọn ngay
Thế mạng Thánh Mẫu thác nay oan hồn
Còn người Trúc Hổ dữ dằn
Nhiều điều độc ác bất hành âm ti
Cầm nơi địa ngục a tì
Ngàn năm muôn kiếp âm ti thọ hình
Có nhờ Ngũ Tổ dung tình
Anh em Tổ Mẫu mới xin khỏi nàn
Cho đầu thai lại dương gian
Làm người hạ tiện khốn nàn chung thân
Ở với Thị Lựu đọa đài

2900.Lâm chung thị nữ xử phân mạng chàng
Ngọc Hoàng hạ sắc gia ban
Ngũ Tổ nghe đọc vội vàng khâm tuân
Bái từ Ngọc Đế lui chân
Pháp thân thâu nhập lòng mình sửa sang
Bước đưa cùng mẹ hành tàn
Ngày nay có chiếu Ngọc Hoàng sắc phong
Sinh mẹ từ tạ ngoài trong
Đến giờ có sự xe ròng rước đi
Phật Mẫu nghe nói tức thì
Bái từ cha mẹ một khi về trời
Cha mẹ nghe nói mấy lời
Cùng nhau than khóc châu rơi lệ tràn
Bấy lâu ly biệt hai đàn
Bây giờ mới gặp chưa an trong lòng
Nay đà lại có sắc phong
Khiến nên phân cách tấm lòng héo hon
Phen này cha mẹ lìa con
Ắt là khó nỗi đặng còn thấy nhau
Tiểu thư phân nói trước sau
Mẹ cha gánh đức mau đặng thành
Cũng đồng chứng cõi vô sanh
Mẹ cha hội nghiệp chị anh sum vầy
Hai anh với chị phen này
Cúi đầu lại gửi cho rày mẹ cha
Vợ chồng Trúc Long nghe qua
Cùng là Trúc Hổ khóc òa thở than
Tưởng là mừng đặng một đàn
Nào hay lìa cõi trần gian dường này
Cùng nhau rơi lụy dẫy đầy
Ngũ Tổ thưa mẹ bớt rày sầu bi
Ngọc Hoàng trước đã định kỳ
Xin mẹ từ tạ hồi quy Thiên Đường
Con độ mẹ về Tây Phương
Nay đền ơn mẹ tai ương buổi đầu
Lòng con sở nguyện bấy lâu
Bây giờ mới trả ơn sâu nghĩa dầy
Ai dè đương lúc ban ngày
Vẫn nghe tiếng hạt trên mây rất gần
Tiêu thiều đờn trống vang rân
Tràng phang bửu cái xa gần tiếp nghinh
Tổ Sư biết sắc thiên đình
Linh Truyền dân chúng nghiêm trang ứng hầu
Hương đèn qua phẩm khẩn cầu
Nội chùa lớn nhỏ đều hầu tụng kinh
Ngũ Tổ tiếp chỉ thiên đình
Vào thưa thân mẫu khởi trình đăng phang
Tiểu Thư từ tạ vừa an
Bước lên bửu cái tràng phang tức thời
Áo tiên rực rỡ chói ngời
Tòa sen ngồi giữa xem thời nghiêm trang
Pháp thân hiện xuất hào quang
Hai bên ngủ sắc vàng đoan sáng ngời
Một đường bay thẳng lên trời
Ban ngày sáng chói thấy thời phân minh
Chư tăng khắp hết chúng sinh
Lại đưa quỳ trước Phật đình rất đông
Ai ai đều thấy trên không
Tràng phang tán phụng xe rồng bay đi
Viên Ngoại nội nhà ai bi
Xem thấy như vậy một khi vui mừng
Đồng khen phép Phật quá chừng
Đều lo tụng niệm khâm tuân tu hành
Tổ Sư độ mẹ đặng thành
Đền ơn quả trước lưu danh muôn đời
Đến chừng quả mảng công thành
Y theo chiếu chỉ thiên đình sắc phong
Còn hai vợ chồng Trúc Long
Điều làm tể tướng trào phong đại thần
Nhớ căn sao lại tu thân
Lâm Chung mới đặng về phần tôn ti
Còn người Trúc Hổ vậy thì
Đầu thai làm kẻ cơ nguy khốn nàn
Muôn phần khổ sở không an
Đến chừng tuổi lớn lo toan tu hành
Nhờ ơn Ngũ Tổ cứu sanh
Lâm Chung đặng hưởng tịnh thanh cõi trời
Còn nhà Trương Hoài vậy thời
Toàn gia tu luyện trọn đời tin chuyên
Trương Trung Trương Hiếu hữu duyên
Vợ chồng với mẹ về miền Tây Phương
Nội nhà bãy ngày tỏ tường
Cũng đều an hưởng Tây Phương an nhàn
Còn nhà Trúc Lão hiệp đàn
Bốn người về đặng tiên bang vui vầy
Đến chừng Ngũ Tổ về Tây
Độ trong hai họ lên rày Tây Phương
Đồng lạy Phật Tổ trước đàng
Lễ mừng bái Tổ đặng đàn phân ngôi
Phật Tổ mừng rỡ vô hồi
Khen rằng Ngũ Tổ công thôi rất dày
Độ trong hai họ về Tây
Bây giờ thành niệm vui vầy thảnh thơi
Cùng nhau an hưởng muôn đời
Có câu khổ tận đến hồi cam lai
Dữ lành báo ứng chẳng sai
Làm lành gặp phước dữ tai họa liền
Hễ là thiên lý tự nhiên
Cho nên họa phước vô biên khó tường
Lời khuyên trong kẻ thập phương

3000.Hiếu để Trung Tín lo lường trong tâm
Liêm sĩ tiết nghĩa bền cần
Ăn chay niệm Phật tôn khâm Thánh Hiền
Trai gìn ba mối năm giềng
Gái trao tứ đức cố kiên tam tùng
Việc lành vâng chịu chung cùng
Việc dữ chẳng khá buông lung trong lòng
Nguyện cho Quốc Tổ hưng long
Nhân Dân gặp đặng niên phong Thái Bình
Trên nguyện tứ ân quang minh
Cửu huyền thất tổ vãng sinh an nhàn
Một bửu thiên địa bảo toàn
Trên che dưới chở ơn càng nặng thay
Hai bửu nhật nguyệt ơn rày
Âm dương soi khắp đêm ngày phân minh
Ba đền thủy thổ quân bình
Tôi lành gặp đặng vua minh đến kì
Bốn đền cha mẹ trước khi
Công ơn dưỡng dục nhiều kì khổ tân
Năm đền sư tổ truyền ân
Sáu đền cửa Phật nhiều lần dạy răn
Bảy đền chư Phật chí ân
Tám đền thủy tổ đãi đằng thập phương
Chín đền cữu tổ an khương
Giảng Kinh Tịnh Độ Tây Phương an nhàn
Mười đền tam giáo thánh hiền
Sách kinh để lại biết đường thảo ngay
Nguyện cầu quyến thuộc không rày
Tăng long phước thọ lâu ngày hương ninh
Nguyện cho đại tiểu tu hành
Công viên quả mãng công thành Phật tiên
Huỳnh Mai kinh để lưu truyền
Cũng như gương tỏ vạn niên soi đời
Nay trong thiên hạ đương thời
Chánh văn ít biết xem nơi khó tường
Tiếp thay Tổ Thích tuyên dương
Không ai coi đến như dường bỏ qua
Có câu cổ cẩn trọng mà
Nên tôi gánh sức diễn ca để đời
Nôm Na quê dụng theo lời
Dám đâu sánh với bậc người du phong
Nghe cho biết tích làm xong
Xin người thượng phẩm đem lòng đoái thương
Kinh này cổ tích lưu phương
Diễn ra sự thiệt tỏ tường không say
Khuyên trong già trẻ gái trai
Nghe theo kinh quyển Huỳnh Mai lưu này
Hồi tâm hướng thiện theo đây
Thờ cha kính mẹ thảo thầy thuận anh
Ắt là quốc thới quan thanh
Gọi gái chánh trai lành an khương
Phong điều gió thuận tứ phương
Nhân dân lạc nghiệp thôn hương hòa bình./.


Nam Mô A Di Đà Phật
Nam mô Lịch Đại Tổ Sư Bồ Tát
Nam Mô Lịch Đại Tổ Sư Bồ Tát
Nam Mô Lịch Đại Tổ Sư Bồ Tát Ma Ha Tát !!


Hết









Đánh giá bài viết

4.98/32 rates

1 nhận xét

  1. Giác Ngộ Tuỳ Duyên
    Giác Ngộ Tuỳ Duyên
    NAM MÔ BỔN SƯ THÍCH CA MÂU NI PHẬT
    NAM MÔ A DI ĐÀ PHẬT
Cảm ơn Đạo Hữu đã đóng góp. Chúc Đạo Hữu một ngày an lạc! A Di Đà Phật